نبشتانک: کریم تھل
03.01.2023
سنگتے گوئشگ ات ،رودرآتکی بلوچستان ءِ سیاست – زهگی سیاستے . من گوئشت چون ؟ گوئشتی زهگی سیاست هما انت که زهگانی داب ءَ گوں دلکشی ءَ بیت انت . دوستی و دژمنی ، دلکشی ءِ سرا انت . دل اش به کشیت و به لوٹنت گوں تو دوست بینت ، مه لوٹنت هم ، تئی دوست نه بینت . رودرآتکی بلوچستان ءِ جهدکارانی نیم ، کوه ءَ درکپتگ انت و په وتی ماتیں وتن ءِ آزاتی ءَ ، وتی سر و جان ءِ سودا اش جتگ و جنین و مردین هزاراں سرمچاری ءِ شون دیوک و پیش داروک بیتگ انت که ستا کرزیت ، بلے همے سنگتاں ، شهر ءَ نشتگیں جهدکاراں ماں نیار انت که هچ ، بلکیں درستاں « لگور » ، « راج دژمن » ، « ایجنٹ » و دگه هزار نام ءَ بند انت . آهانی جرم همیش انت که پوکستان ءِ پارلمنٹانی گچینکاریاں بهر زور انت و پوکستان ءِ پارلمنٹاں روگ انت . بلے همے واجهاں گوں علی وزیر و دگه پٹانیں یا سندی ییں پارلمنٹریں مردماں نند انت ، دیوان کن انت و په پهر چشیں هالاں شنگ کنان انت ، بلے وتی براتیں پارلمنٹراں ، سُهب و بیگاه ، واب و آگاه زا دیاں و بد و رد گوئشان انت .
همے واجهاں ، گوں بلوچ ملایاں په درور ماں گوادر ءِ دیواناں گوں ملا هدایت الرحمن بلوچ ءَ نشت و دیوان کت نه کن انت ، بلکیں هما جهد ءَ که اوداں ملایے گواهیت ، هم هور نه بینت و بهر نه زور انت که اے جماعت اسلامی و پاکستان ءِ منوک انت ، چشیں جهداں ، پر وت بدنامی ءَ زاننت ، بلے دگه روچے گندئے که همے واجهانی بیان گوں « تحریک طالبان پاکستان » شنگ ءَ بیت که آواں چه کٹر تریں گروپ نیست . نون چوش انت که من گوئشاں که ایشانی سیاست چکی و زهگی سیاستے و کس آئیا پوه نه بیت .
من هیران بوتاں که جی ، هئو اے راستے . باریں مئی مردمانی سیاست ءَ آی اس آی ءِ مردم رد و بند دیان انت که کدیں بلوچ ءَ په یکجاه بیگ ءَ مه هِلّنت ، تان بلوچ کدیں وتی راجی هک ءَ مه مارنت و دائم ءَ بهر بهر ببنت . ملا ، هان و نواب ، سوشیالسٹ وکمیونیسٹ ، زگری و نمازی ، دیندار و بے دین ، جنین و مردین و … بی اس او آزاد و بی اس او و دگه چے و چے … باریں اے زات و گروپ تهنا بلوچانی تها هست انت و بس ، و دگه راجانی تها نیست انت ؟ باریں آزاتیں ملکاں ، اے ملا و هان یا ایشانی دابیں مردم هچ نیست ؟ جی اے سرجمیں ملکاں هست انت ، بلے مردماں ، یک و دگر ءِ برابری ءِ منوک انت و کس آدگر ءِ تباهی ءَ ، وتی وهد ءَ تباه نه کنت ، بلکیں هما جاه که آهانی راجی زرورت انت ، دورو یکجاه هم بینت .
من ایشی ءَ دلجماں تاں وهدے که آئی اس آی یا همے گل و گروپانی سروکانی سیاست ، که بلوچ ءِ بهر بهری و شنگ و شانگی انت دیما به روت ، پاکستان ءِ آی اس آی و جرنیلانی زور بادشاهی و زور واجهی ءِ سوب انت . بلے هما روچ که بلوچ سروکاں ، چه وتی همے ناپوهی و ناتپاکی ءِ ردی درکپنت و دیما بجنزنت ، و درست وتا بلوچ و بلوچستان ءِ ساه و جان بزاننت و هوریں جهدے ءَ بنگیج کننت ، سوب و دیمرئی هم آهانی وشاتک ءَ ، گون وتی رُژن و نیراں سر بیت . گڑاں بلوچانی سڑکاں و بلوچستان کلگ و شهراں و راهاں هم ، بلوچستان ءِ کوهانی داب ءَ په پاکستان و زورگریں مردمان ، جاهے پَشت ءَ نه کپیت .
بلوچستان ءَ هوریں جهدے په وتی آباتی و آزاتی پکار انت . بلوچ ءِ جهد نه په مردمانی ملا کنگ یا کمونیسٹ کنگ ، یا کجام راه ءَ برگ نه انت ، بلکیں من دلجم زاناں که آزاتیں و آباتیں بلوچستان هم په بلوچ ملا ، هم په بلوچ واننده و سوشلسٹ گروپاں ، هم په جنین و مردیناں ، هم په بلوچ کاری ، کشتکار ، مید ، مالدار ، باپار ، ازمگر و ازمکار ، ندکار و کلمکار ، سرمچار ، وانینوک و وانندهاں ، استا و په پهک … ، دیمرئی ، آزت و آباتی ءِ راه ءَ پَچ کنت . کوهنیں ٹپ و دُژمنیاں گار کنت .
بلوچ په وتی هکانی رسگ ءَ ، بلکیں گوں هر کس ءَ _ زرورت ءِ بنیاد ءَ _ تپاک و همراه ببیت ، بلے وتی راج و وتی مردم ءِ ڈالچار کنگ و ایر جنئگ ، جند ءِ نزور کنگ انت و بس !