آواران(ہمگام نیوز ) بلوچ اسٹوڈنٹس فرنٹ آواران ھنکین ءِ نیمگ ءَ یک وانگی گردانکے ”نوک آبادکاری ءُ آئی ءِ سان“ ءِ سرھال ءِ سر ءَ برجم دارگ بوتگ، اِے گِردانک ءِ تہ ءَ تران کنوک بلوچ اسٹوڈنٹس فرنٹ ءِ بنجاھی کماش ڈاکٹر شکیل بلوچ بوتگ،
ھیلکاری دیوان ءِ تہ ءَ نوک آبادکاری ءِ سرھال ءِ سر ءَ تران کنان ءَ گْوشت کہ نوک آبادکاری ءِ گالبند ءِ لبزی بِہ زانت ایش اِنت کہ اِے چہ لاتینی زبان کولونیا/کولونس ءَ زورگ بوتگ، کولونس ءِ بزانت “بزگر“ ءُ کولونیا ءِ بِزانت کشت ءُ کشاری ئیں زمین۔ اِے گالبند ءِ ستاہ چو اِے وڑ ءَ کنگ بیت، وھدے یک زورگیریں راجے، یاںکہ زورگیریں استانے دومی نِزوریں راج ءِ یاںکہ نزوریں استان ءِ سر ءَ کبزہ بہ کنت ءُ آئی ءِ زمین ءَ انگیر بہ کنت، وت ھمود ءَ جاھمنند بہ بیت، ایردستیں راج ءِ مڈّیاں لُٹ ءُ پُل بہ کنت، آئی ءِ زبان، آئی ءِ دود ءُ ربیدگ، آئی ءِ گزرانک، آئی ءِ چاگرد ءِ سر ءَ وتی سان ءَ دور بہ دنت اِے گامگیج ءَ را نوک آباکاری گْوش اَنت۔ نوک آبادکاری ءِ ستاہ بازیں کواساں جتائیں دروشم ءَ کرتگ، جے آسرچرھِمل ءِ گْوشگ اِنت کہ نوک آبادکاری دریں اُرش کنوکانی ءُ ھَندی لس مھلوک ءِ میان ءَ سیادی ءِ رشتہ اِنت۔
آئی ءَ دیمتر ءَ تران کنان ءَ گْوشت کہ راجدپتری ھوالہ ءَ اگاں بہ چار ئے گُڑا پانزدھمی سدی ءَ نوک آبادکاری بندات کنگ بوتگ، وھدیکہ یورپ ءِ پَٹ ءُ پول کنوک نوکیں زمینانی پَٹ ءُ پول کنگ ءَ در کپ اَنت ءُ زمینی درگیج ءَ پد آئی ءَ را نوکیں دگنیا ءِ نام ءَ دے اَنت، اگاں تو گْوں ھورتی ءَ بہ چار ئے گُڑا آیاں دگہ نوکیں دگنیا وَ در نہ گپتگ، بلکیں دگنیا ءِ ملکانی تہ ءَ ساری ءَ چہ مردم جاھمنند بوتگ اَنت، بلے یورپیانی نِزّ ءَ کجام زمین کہ آئی ءِ سر ءَ اسپیت پوستیں یورپیانی پاد ایر نہ بوتگ آ زمین ءَ را ھستانک نیست۔ پمیشکا وھدیکہ پانزدھمی سدی ءَ ایشاں آ دگہ راجانی سر ءَ کبزہ کنگ بندات کرت ءُ پد ءَ نوکیں دگنیا ءِ گالبند اِش دیم ءَ آرت۔ اولی مردم کہ چہ یورپ ءَ درکیت ءُ دیم پہ ایشیا ءَ روت پہ پٹ ءُ پول کنگ ءِ ھاتر ءَ بلے آئی ءِ سر امریکہ ءَ کپ اِیت، آ مردم ءِ نام کِرسٹوپر کولمبس اِنت، وھدیکہ آئی ءِ سر امریکہ ءَ کپ اِیت پد ءَ رند ءَ یورپ ءِ مردم کاینت ءُ امریکہ ءَ آباد بہ اَنت، بِزاں 1550 ءَ امریکہ کبزہ کنگ بیت۔
ھمے پیم ءَ نوزدھمی سدی ءَ ھم اپریکہ ءِ سر ءَ ھما نوک آباکار وتی کبزہ کنگ ءِ درچ ءَ برجاہ دار اَنت، نوک آبادکارانی کبزہ کنگ ءَ چہ پد اپریکہ ءِ دود ءُ ربیدگ، آئی ءِ زبان، آئی ءِ چاگرد ءِ تہ ءَ مزنیں سانے کپ اِیت۔ آ وھد ءَ کہ نوک آبادکار وھدے دومی ملکانی سر ءَ وتی کبزہ گیری ءَ برجاہ دار اَنت گُڑا آیانی کِرّ ءَ بازیں منّانک بیت کہ آ ھما منّانک ءِ بنیات ءَ آ دگہ راجی سر ءَ کبزہ کنگ ءَ وتی اُگبال سرپد بہ اَنت، چُشکہ آیانی یک منانکے اِے بیت کہ اِے مئے زمہ واری اِنت کہ ما کرسچینٹی ءَ سرجمیں دگنیا ءِ تہ ءَ بہ شنگین اَنت، دومی ما وتی گزرانکی جاوراں گھتر بہ کن اَنت، ءُ وت ءَ را دگنیا ءِ تہ ءَ تاگتور ءُ گھتریں استان ءِ دروشم ءَ بہ منارین اَنت۔
آئی ءَ دیمتر ءَ تران کنان ءَ گْوشت کہ نوک آبادکاری ءِ بازیں تَھر ھست اَنت، چُشکہ سِٹلر نوک آباکاری, کہ یک استانے ءِ مردم راجکاری، گزرانکی جنجالانی سوب ءَ چہ وتی ھنکین ءَ درکاینت ءُ دومی راجانی سرڈگار ءِ سر ءَ رونت ءِ آباد بہ اَنت، ھمود ءَ جاھمنند بوگ ءَ چہ پد مدان مدان ءَ وتی سرشونیاں اڑ کن اَنت ءُ پد ءَ ھما جاہ ءَ وتی ھکومتی ءَ جْوڑ کن اَنت، دومی لُٹ ءُ پلیں نوک آبادکاری، نوک آبادکاری ءِ ھما تَھر اِنت کہ یک راجے یانکہ یک زوراکیں استانے ءِ مردم دومی راجبءِ سرڈگار ءِ سر ءَ پہ زور رونت ءُ کبزہ کن اَنت، پد ءَ آ سرڈگار ءِ مَڈّیاں کش اَنت ءُ بر اَنت، آ سرڈگار ءِ سر ءَ وتی ھکومتی ءَ برجم دار اَنت، ایشی ءِ درور ھندستان اِنت کہ وھدے برتانیہ ندوستان ءَ کیت، آئی ءَ را کبزہ کنت ءُ پد ءَ آئی ءِ مڈّیاں لٹ ءُ پل کنت ءُ بارت۔ سیمی سَروگیٹ نوک آبادکاری, ھما تھر اِنت کہ یک زورگیریں نوک آبادکاریں استانے دومی راج ءِ مردماناں ھر پیمیں کمک کنت آیاں کاریت ایردستیں راج ءِ سرڈگار ءِ سر ءَ آباد کنت۔ چارمی تَھر ھَندی یاںکہ الاکھی نوک آبادکاری اِنت کہ اِیشی ءِ تہ ءَ دگہ دریں زورآور نہ بلکیں وتی الاکہ ءِ تہ ءِ تمن، یاںکہ نسل دومی لس مھلوک ءِ سر ءَ وتی زوراکی ءَ برجاہ ءَ دار اِیت، آیانی زندمان ءِ ھر پِڑ ءَ سانمند کنت، لٹ ءُ پل کنت۔
آئی ءَ دیمتر ءَ تران کنان ءَ گْوشت کہ نوک آبادکاری ءِ سان ساک باز بہ اَنت، کجام ھم زوراک وھدے کہ ایردستیں راجانانی سر ءَ کبزہ کن اَنت گُڑا آ راج ءِ سر ءَ مزنیں سانے کپ اِیت، آئی ءِ زبان، دود ءُ ربیدگ، نندگ ءُ پاد آیگ، چاگردی، گزرانکی ءُ زمینی سان سر ءَ کپ اَنت۔ وھدیکہ برتانیہ بلوچ سرڈگار ءِ سر ءَ کبزہ کنت 13 نومبر 1839ءَ گُڑا چہ آئی ءِ سوب ءَ بلوچ اِستان ءِ تہ ءَ مزنیں سانے کپ اِیت، چُشکہ بلوچ ءِ سرڈگار ءَ سے بھر ءَ بھر ءُ بانگ کنت، ایران، اوگانستان ءُ انوگیں مئے بلوچ استان۔ بلوچی ءُ براھوئی زبان ءِ سر ءَ ھم راج ءَ بھر ءُ بانگ کنگ ءِ جھد ءَ کنت، سرداری ربیت ءَ اڑ کنت، سرداری ربیت سنڈیمن ءِ جوڑ کرتگیں ربیت انت کہ زوراک ھمے ربیت ءِ بنھشت راج ءَ گیش ایردست کرت کنت ءُ آئی مَڈّیاں بے رھمی ءَ گْوں لُٹ ءُ پل کنت۔ زوراکیں تاگت ایردستیں راج ءِ تہ ءَ نشاہ ءُ دگہ بازیں سلکاریاں مُش اِیت تاںکہ آیانی سِنچ ءُ سماہ ءِ بود ھلاس بہ بیت۔
ھیلکاری دیوان ءِ گُڑ سر ءَ گردانک ءِ تہ ءَ بھر زرتگیں سنگتاں جُست ءُ پُست کرت، ءُ آیانی ھُستانی پسّو ھم دیگ بوت اَنت۔