پنتّے پہ سلیمانی گالواریں بلوچاں
ھمگام بلوچی
بنی آدم چہ(ژہ) مات ءِ لاپ ءَ ھچ کار ءَ سوھو ءُ وستا نہ اِنت بلے وھدے (وختے) کہ آ چہ لاپ ءَ درکیت ءُ کمیں مزن بیت گُڑا آ چہ وتی مات ءُ پت ءَ، پدا چہ چاگردی ءَ شے یے سوھو بیت۔ بزاں کہ تو ھر شےیے کہ آئی ءَ را ھیل کنائین ئے ھما ڈول ءَ دربرگ ءِ جُھدا کنت ءُ وستا بیت۔
انچوکہ کہ مئے سلیمانی گالوار ءِ لھتیں کم زانتکاریں بلوچ گْوش اَنت کہ بلوچی ءَ نبشتہ رھبند نیست اِنت پمیشکا بلوچی زبان مرشی زگر نہ اِنت بلے منی نز ءَ ھما دراہ مجگی گلام اَنت بلے من پہ راج ءِ آگاھی ءُ آیانی سرپدی دیگ ءَ یک نکانے نبیس آں گُڑا من ءَ امیت اِنت کہ شما ایشی ءَ وت وان اِت ءُ دیم ءَ ھم بَھر کن اِت ئِے۔ منی مرچیگیں (مرشیگیں) نبشتانک پہ ماتی زبان بلوچی ءِ یکیں نبشتہ رھبند ءِ سر ءَ ھمکوپگ بیگ ئیگ اَنت۔ وھدے کہ پاکستان ٹھینگ بیتگ گُڑا بلوچ راج ءِ پدریچ ءَ را ھم (دِہ) زورانسری ھندی وانینگ بیتگ گُڑا بلوچاں ھم میش ءُ بزانی ڈول ءَ ھمے ھندی ءِ وانگ ءَ ھیل کتگ بلے اے ھیال نہ کتگ اش کہ مارا گوں اے ھندی ءَ ھچ سْیادی نیست اِنت باید اَت بلوچ ءَ یکمُشتی وتی ماتی زبان ونتیں، زاھری ءَ ھندی بلوچی ءِ بیرانی اَت چمیشکا بلوچ مرچی ماتی زبان ءِ وانگ ءُ نبشتہ ئِے کنگ ءَ زبھر اِنت چی ءَ کہ آئی ءَ ماتی زبان ماں وانگجاھاں وانینگ نہ بیتگ اَنت بلکیں ھندی ونت ئِے۔ بزاں آئی ءَ وانگجاھاں، دربرجاھاں، روتاک ءُ گِندگُشاں ناشناسیں زبان ونت کہ آئی ءِ گون ءَ ھچ دات ءُ گپت نیست اَت ئِے۔ ایشی ءَ رَند بلوچ ڈیھ سد ھند ءَ سندھ ءُ پنجاب ءِ زیردستی ءَ ونڈ ءُ چُنڈ بیتگ پمیشکا آیاں سندھی ءُ سرائیکی وانگ ءُ ٹَوک کنگ ءَ ھیل کتگ اَنت پد ءَ وتی ماتی زبان بلوچی ءِ لاپ ھم مرداریں درآمدی گال ھوار کتگ اَنت چمیشکا ھر وڑ ءَ چہ وتی ماتی زبان ءِ دِیر ءُ گِستا کنائینگ بیتگ اَنت۔
لھتیں بلوچاں پہ ماتی زبان ءِ زندگ دارگ ءَ پاد آتک اَنت گُڑا سلیمانی گالواریں بلوچاں وت ءَ را سلیمانی مکرانی ءُ رکشانی لاپ ءَ بَھر ءُ ونڈ کتگ کہ اے مئے بلوچی نہ اِنت اے آئی ءِ بلوچی اِنت۔ منی ھیال ءَ اے مئے رستریں دژمنانی پندل اَت اَنت کہ لھتیں گاسگ چَٹّاں ھمے وڑیں بے سیتیں ٹَوک کتگ اَنت ءُ انگت ءَ ھمینگیں رستریں مردم تنیگتا باز انت کہ اے نہ زان اَنت کہ مئے بلوچی یکین اِنت بلے اے سَے ئیں مکرانی، رکشانی ءُ سلیمانی مئے گالوار اَنت کہ ھمے مئے شھدیں زبان ءَ بے کساس براھدار ءُ زیبا کنگ ءَ اَنت۔
اگاں بیست ءُ ھشت استان ءُ سی ءُ پنچ گالوار ءِ اَرب وت ءَ را یکیں نبشتہ ءِ رھبند سر ءَ یکمُشت کت کن اَنت انچوکہ توری مسر ءُ شام بہ بیت توری یمن ءُ اومان بہ بیت توری کویت ءُ لیبیا بہ بیت توری کتر ءُ سھودی یا امارات بہ بیت ھر کسے وتی دَمگ ءُ شھراں وتی اَربی گالوار ءَ ٹَوک کن اَنت بلے نبشتہ ءِ وھد ءَ آ وت ءَ را بَھر ونڈ نہ کن اَنت بلکیں گْوش اَنت گپتاری وتی ھند اِنت ءُ نبشتہ کاری وتی ھند ءَ راست انت پمیشکا تیوگیں اَرب کہ آیانی سی ءُ پنچ گالوار اَنت انگت ءَ یکیں نبشتہ رھبند یکمُشت اَنت بلے بژن انت کہ سَے گالوار ءِ بلوچ ھر کسے وتی دَگ ءَ گسر ءُ گار اِنت گیشتر سلیمانی گالوار ءِ رستر گْوش اَنت بلوچ راج ءِ نمیران ھُدامُرزی سید زھور شاہ ءَ سلیمانی گالوار وتی رھبند ءَ نیارتگ پمیشکا ما ھمے رھبند ءَ نہ منّ ایں گُڑا بژن ءِ ٹَوک اِنت سلیمانی گالوار جتائیں وتگڑینے ءَ گوں اوشت ءِ آماچ اَنت اگاں سید ءَ نیارتگ گُڑا بھتاوراں شما یکے ھمینگیں بلوچی نبشتہ ءِ رھبندے بیار اِت اود ءَ تیوگیں بلوچی گالوار منّگ بنت بلے چُش ھم اے نابودانی دست ءَ نہ بیت۔ پدا اے وتواھیں مردم ناں کہ وتگڑ ءَ جْوانی ءَ وان اَنت ءُ نیکہ بلوچ راج ءِ یکیں نبشتہ رھبندے کار اَنت بلکیں سرائیکی، سندھی، پنجابی ءُ سندھی وان اَنت چمیشکا بلوچ یکیں نبشتہ رھبند ءِ سرا تپاک کت نہ کنت بلے اے نہ زان اَنت کہ سید رھبند مکرانی ءُ رکشانی گالوار ءَ ھم پیلو نہ کنگ اِنت بزاں باشیں مکرانی گال ھم چہ نبشتہ رھبند ءَ جتا کتگ اَنت ئِے۔ نمیران سید گْوش ایت کہ گُپتاری وتی ھند اِنت ءُ نبشہ ءَ دگرے شے یے، مارا تیوگیں بلوچاں بس ھیل کنگی اِنت۔
چوناھیگا من وت جیکب آباد ءِ یک سلیمانی گالوار ءِ بزدارے آں مئے تیوگیں سندھ ءِ زیردستیں بلوچ توری جمالی ءُ مگسی بہ بنت توری لاشاری، مزاریءُ جھکرانی بہ بنت یا گولو،اُمرانی، گیشکوری ءُ لڈ اتگیں مری بہ بہ ایں مئے پدریچ سندھی وانگ ءَ ھیل کنت بلے بلوچی وانگ ءَ وت را دِیر دار ایں کہ اے مکرانی اِنت یا اے رکشانی ما وَ سلیمانی ایں۔ وانوکاں باور بیار اِت کہ مرشی سندھ ءِ زیردستیں شھرانی لاپ ءَ بلوچی کٹم بلوچی گپتران نہ کن اَنت بلکیں سندھی ءَ ھبر کن اَنت ءُ آ مرشی بلوچ ءِ سر ءَ کَھر ءُ زورانسری ءَ بے سُد انت۔
باید اِنت ما وت ءَ را مکرانی ءُ رکشانی یا سلیمانی بلوچ مہ منّ ایں بلکیں وت ءَ را یکیں بلوچ بہ منّ ایں ءُ یکیں نبشتہ ءِ رھبند ءِ سر ءَ تپاک بہ کن ایں۔ من وت سلیمانی گالوار ءِ زالبولے آں من وَ زان آں کہ سید ءِ رھبند ماتی زبان بلوچی ءِ یک پیلوئیں نبشتہ ءِ رھبندے آ نہ کہ مکران ئیگ اِنت ءُ ناں کہ رکشان ءُ سلیمانی ئیگ انت بلکیں تیوگیں بلوچانی پمیشکا بس مارا ھیل کنگ لوٹ ایت ھمے وڑ ءَ کہ گلامیں بلوچ راج ھندی ءُ سندھی ءِ وانگ ءَ ھیل کنگ اِنت لھتیں درور من شمئے دیم ءَ کار آں کہ شما وَت چار ات اش کہ اے چونیں گْونڈیں جیڑھاں اَنت کہ مارا لھتیں وتواھیں سلیمانی گالوار ءِ رستریں ءُ کاسگ چٹّیں راھشون رَد کنگ ءَ اَنت
انچوکہ👇
• واژاہ تو اے وخت ءَ چےکنگ ئے؟
• واجہ تو اے وھد ءَ چے کنگ ئے؟
نی اد ءَ ما وت ءَ را “ژ” ءُ” خ” ءِ نیام ءَ بَھر ءُ ونڈ کنگ ءَ ایں۔ انچوکہ بلوچی آبانی لاپ ءَ ” خ” نیست انت ءُ “خ” ءِ مٹ “ھ” انت اگاں وانگ ءِ ساھت ءَ ما “وھد” ءَ چہ دپ ءَ ” وخت” بیار ایں بلے نبیسّگ ءَ ما “وھد” نبیس این ئِے گُڑا مئے بلوچی ءِ بیست در سد جیڑہ ھلاس بنت پد ءَ ھشست دہ پدکپتگ اَنت ءُ آیا ھم ما وش ءُ شِیر کن ایں۔
• واجہ تو چہ کُج ءَ پیداک ءَ ئے
• واژہ تو ژہ کُج ءَ پیداک ءَ ئے
• تو ژہ من ءَ ورنا ئے
• تو چہ من ءَ ورنا ئے
اگاں ما نبیسّگ ءِ وھد ءَ “چہ” ءَ “ژہ” ھیل کن ایں گُڑا ھپت در سد جیڑہ ھلاس بنت
دومی لھتیں جیڑہ ھست انت کہ آ ایوک ءَ پہ سلیمانی ءِ نیمگ ءَ نہ اَنت بلکیں رکشان ءُ مکران ءِ دَمگ ھم اود ءَ گْوش اَنت کہ وانگ ءَ دگر ءُ نبشتہ دگر اَنت بلے ھیل کنگ لوٹ ایت ءُ چوشیں رَدی وَ ھر زبان ءَ ھست انت انچوشکہ ھندی ءِ👇
جناب عالیٰ، مصطفے، موسیٰ مثلاََ ءُ عموماََ دگہ دگہ
انگریزی ھم ھست انت انچوکہ Wrist Watch ، Future Calm ، National ءُ Chemistry اِش ءُ آ۔
نی بلوچستان ءِ لھتیں دَمگ ءَ “گُڑا” گْوش اَنت ءُ لھتیں “گُڈا” ءَ گْوش انت ھمے وڑ ءَ Also ءَ را لھتیں دَمگ ءَ “ھم” ءُ لھتیں “بی” ءُ لھتیں سلیمانی گالوار ءَ” دِہ” گْوش اَنت انچوکہ 👇
• گڑا ھور ھم گْوارگ اَت ءُ گْرند ءُ گْروگ ھم مان آیگ اَت انت۔
• گڈا ھور بی گْوارگ اَت ءُ گْرند ءُ گْروگ بی مان آیگ اَت انت۔
• گڑا ھور دِہ گْوارگ اَت ءُ گْرند ءُ گْروگ دِہ مان آیگ اَت انت۔
نی من ءَ بِہ گْوش اِت پہ اے “گُڑا ءُ گڈا” ” دِہ” بی” ءُ “ھم” آنی واستا ما راجی پَجّار ءُ ماتی انامت ءَ ڈیھ ءِ ڈول ءَ ونڈ ءُ چُنڈ کن ایں یا یکیں سید نبشتہ رھبند ءَ منّ ایں اگاں اد ءَ ما سید ءِ رھبند ءِ رِد ءَ “گُڑا” ءُ ھم” ءِ سر ءَ یکمُشت بہ بہ ایں گُڑا نودَہ در سد جیڑہ ھلاس بنت۔
پد ءَ دَہ در سد پدکپتگ اَنت۔ یکبرے پدا دلگوش بہ بہ اِت اے ھما جیڑہ اَنت کہ ایوک ءَ سلیمانی گالوار ءِ نہ اَنت بلکیں مکران ءُ رکشان ھم ھست اَنت بلے سید ءَ نیامگی دَگے کش ات اَربی،روسی ءُ چائینیز ءُ دگریں شھگانیں زبانانی ڈول ءَ بلوچی ءِ گپتاری جتا اِنت ءُ نبشتہ رھبند جتا اِنت ۔نی اے جھل ءِ داتگیں درور توری روایرشُت ءِ بلوچ بہ بنت توری رودرآتک ءِ بلوچ بہ بنت سلیمانی، رکشانی ءُ مکرانی گُپتار ءَ دگر اَنت ءُ نبیسّگ ءَ دگر اَنت انچوکہ👇
• کارے ھست انت ئِے
(گُپتار: کارے ھستینی)
• موٹلے گون اِنت ئِے
(گُپتار: موٹلے گونینی)
یکیں پدا گْوست گال ءِ دمب ءَ مہ گُڈ ایں گْوشگ ءَ بِل اِت کہ دومی ڈولے ءَ بنت بلے نبیسّگ ھمے وڑ ءَ ھیل کنگ بنت کہ راج ءِ نمیران ءُ ابدمان ءُ منی راج ءِ ھستی زھور شاہ گْوش ایت کہ بلوچی گُپتار وتی دَمگ ءِ گالواراں بیت بلے نبشتہ ءِ رھبند یکینے بیت بس ھیل کنگی اِنت
بیتگ✅ بیتہ❎ کتگ✅ کُتہ شُتگ✅ شُتہ❎ یا گُڑا بیت✅ بی❎ چے ءَ کہ اے پیلوئیں گْوست گال اَنت ایشانی دمب گُڈگ بلوچی سْیاھگ ءَ بے کساس ھراب ءُ کوجا کن انت👇
• راجن پور ءَ ھور بیتگ اَنت✅
• راجن پور ءَ ھور بیتگ✅
• راجن پور ءَ ھور بیتہ❎
• من شمئے کار کتگ آں✅
• من شمئے کار کتگ✅
• من شمئے کار کُتہ❎
ایوک زمانگ ءَ
• تئی کار بیت کنت✅
• تئی کار بیت✅
تئی کار بی❎
اگاں ما یک ماھے ءَ بلوچی وانگ ءَ ھیل کن ایں گُڑا ما چیزے زان ایں کہ بلوچی چہ تیوگیں زبانی نبشتہ ءِ رھبنداں ارزان ءُ آسانیں نبشتہ رھبند ءِ واھند اِنت بلے سد ھیپ اِنت ما سلیمانی گالوار ھُشکی ءَ ھمے پوتاری سر ءَ بروسہ کن ایں کہ سید ءَ سلیمانی گالوار وتی رھبند ءَ ھوار نہ کتگ اَنت بلے رَد اِنت سید ءَ مکران ءُ رکشان ءِ ھم بے کساس گال رَد کتگ اَنت ءُ گْوشت ئِے کہ بلوچستان ءِ ھر دَمگ ءِ وتی جتائیں توار اَنت انچوکہ مئے مری، کھتران، رِند، گیشکوری، مزاری بگُٹی ءُ بزدارانی گالوار ءَ ھم دگری ھست پمیشکا سید ءِ رِد بلوچی گُپتار دگرے ءُ بلوچی نبشتہ کاری ءِ سْیاھگ دگرے۔
چوناھیگا ھر بلوچ زانت کہ بلوچ راج داں وھدے کہ گلام اِنت آئی ءِ ماتی زبان ھچبر دیمروئی نہ کنت بلے بلوچ راج ءِ پدریچ ھمے ھندی، سندھی ءُ سرائیکی وانگ ءَ ھیل کنت ءُ وتی ماتی زبان ءِ ٹوکانی کشگ ءِ ساھت ھم درآمدی گالاں پہ یک پیشنے ءَ کار ایت ءُ وتی گالاں زگر نہ دار ایت۔ بلے ما دلجم ایں ءُ اے امیت کن ایں وھدے کہ ماتیں وتن چہ رستریں دژمن ءِ ھونیگیں چنگُلاں آجو بیت گُڑا سید ءِ رھبند بلوچیستان ءِ تیوگیں وانگجاھاں، روتاک ءُ گِندگُشانی کسمانک ءُ گِندگُشانی ھال ءُ اھوال ءِ مراگشاں بلوچی زبان بیت گُڑا بلوچ ماتی زبان بلوچی ءُ براھوئی ءِ وانگ ءُ نبشتہ کنگ ھیل کن اَنت انچوکہ مرچیگیں وھد ءَ اے گلامیں راج ءَ ھندی، سندھی ءُ پنجابی ءَ ھیل کتگ۔ ما دلجم ایں کہ آجوئی ءَ رَند وانگجاھاں شَریں بلوچی وانگی گوں زگریں بلوچی گالاں ماں سید رھبند ءَ وانگ بند ءُ گیدی ءَ بلوچ گوں یک جتائیں پَجّار، شھدیں زبان ءُ دود ءُ ربیدگاں زانگ بیت۔ ھُدا آمین کنت
