جار
بلوچستان لبریشن چارٹر بِزاں کہ بلوچستان ءِ آجوئی ءِ راھبند کہ ایشی ءِ مول ءُ مُراد ھمیش اِنت کہ بلوچستان ءِ آجوئی ءِ جُھد ءَ ھوار کلیں واک دار یک انچیں نبشتہ بوتگیں راھبندے ءَ گوں بندوک بہ بنت کہ پہ دری دنیا ءُ دری راجاں اگاں بلوچستان ءِ جُھد ءِ سرپد بوگ ءِ توجیل بہ بیت تاں آ اے راھبند ءَ چہ جوانیں وڑے ءَ سرپدی زُرت بہ کن اَنت کہ آؤکیں وھد ءَ بلوچستان ءِ ریاست چتور بیت ءُ ایشی نِزّام (نظام) چون چلائینگ بیت۔
چوکہ ما گندیں کہ بلوچستان ءِ آجوئی ءِ جُھد ءَ ھواریں بازیں گل سلاہ بند بہ بنت یا کہ سیاسی ھوار اَنت کہ ھر یک گلے ءِ وتی وتی جتائیں بستار ءُ راھبند ھَست اَنت گُڑا اے یک انچیں “ایگریمنٹے ” ءَ گوں ھوار گیجگ بہ بنت ، بندوک بہ بنت کہ آ پہ کلاں یکے بہ بیت ءُ آئی سرا کل تپاک بہ بنت۔ ایشی ءَ چہ اے پایدگ رست کنت کہ ھمُک ھما مردم ، گل یا مُلک کہ گوں بلوچ ءِ جُھد ءَ نزیک انت آئی واستا اے آسانی بوت کُت کنت کہ بلوچ ءِ جُھد ءُ ایشی ءَ چہ دست کپتگیں ءُ جوڑینتگ ایں مُلک چون بیت ءُ اے جُھد ءِ مُول ءُ مُراد چی انت۔
یات دارگ بہ بیت کہ اے راھبند (ڈاکومنٹ) ءِ جوڑ کنوکیں کمیٹی ءَ بنداتی وھداں ھمے جار پرینتگ اَت کہ اے ڈاکومنٹ گُڈسری چیزے نہ انت بلکیں اِے یک بنداتی گامگیجے کہ ایشی ءِ دو پوائنٹاں چہ اَبید آ دگہ کلیں پوائنٹ مٹ بوت کن اَنت ءُ آھانی سرا گپ ءُ تران کنگ ءِ پَچّیں گنجائش ھَست انت، بگیر چہ ایشی ءَ کہ بلوچستان یک جمھوری ریاستے بیت
1. بلوچستان یک جمھوری ریاستے بیت
2. بلوچستان ءِ لس مھلوک ءِ تہ ءَ برابری بیت ءُ کس چہ کس ءَ مستر نہ بیت بلکیں آھانی ھَک برابر بنت ءُ ھر یک مردمے ءَ یک ووٹے ءِ بنیاد ءَ وتی نمائندہ ءِ گچین کنگ ءِ ھَک بیت۔
بلوچستان ءِ آجوئی ءِ رھبند
پیشگال
بلوچانی بُن پیرکی ھند ءَ بلوچستان گْوشنت، بلے تاں روچ مروچی بلوچ وتی ملک ءِ وت واجہ نہ اَنت۔ بلوچ سکّی ءُ سوری، ڈُکّ ءُ ویلانی یکشلا آماچ بوتگ انت۔ اے زُلم ءُ زوراکیانی رنگ ءُ دْروشم نوزدھمی ءُ بیستمی کرن ءِ سامراجی جنگاں چہ ھچ وڑ ءَ کمتر نہ انت ءُ ایشاں بلوچستان ءِ کُدرتی ئیں دیمروئی تباہ کرتگ ءُ بلوچ راج ءَ وتی باندات ءِ بابت ءَ وت پیسلہ کنگ ءَ چہ داشتگ۔
بلوچستان ءِ راجدپتر ءِ تہ ءَ بِستار کرزیں وھد سال 1666 اَت کہ اے دور ءَ بلوچانی جتاجتائیں بَھر کنفیڈریسیَ ھور ءُ تپاک بوتگ انت ءُ راجی استان ءِ بُن ھِشت ایر کنگ بوتگ۔ ھوری ءُ ھمتپاکی ءِ اے وھد ءَ بلوچ راج ءَ گوں وتی ھمساھگ ءُ دری راجاں وتی سِپارتی رشتہ گھتر کتگ ات۔
ھژدمی کرن ءَ بلوچانی سیاسی مزن رھشون ءُ سروک میرنسیر ھان بلوچ (1749-1794) کہ آ نوری نسیر ھان ءِ نام ءَ ھم زانگ ءُ پجّارگ بیت ، بلوچستان ءِ راجدپتری ، سیاسی ءُ زمینی سیمسران گیشّین ایت۔
برطانیہ ءَ 13 نومبر 1839 ءَ آزاتیں بلوچستان ءِ سرءَ اُرش کرت۔ برطانیہ ءِ پلینڈ ءُ پندلیں رھبند “Divide and Rule” بزاں بھر ءُ بانگ بہ کن ءِ رِد ءَ بلوچستان پہ مُدامی سئے مزنیں ونڈانی تہ ءَ بھر کنگ بوت۔ 1871 ءَ یک لِیکے ’’گولڈ اسمڈلائن ‘‘کشّگ بوت کہ ایشی ءِ رِد ءَ بلوچستان ءِ روکپتی بھر گجر(قاجار) ءِ کھول ءَ دیگ بوت۔ 1893 ءَ یک دگے لِیکے چِکّگ بوت۔ اے لِیک ءِ رِد ءَ بلوچستان ءِ گوریچانی بھر افغانستان ءَ دیگ بوت۔ اے وت گڑیں کِشک ءُ لیک بلوچ راج ءِ رزا ءُ نپ ءُ گھبودی ءِ ھلاپ ءَ کشّگ بوتگ انت ۔
روکپتی بلوچستان ءِ سر ءَ کاچاری دور ءِ کوْزہ (کبزہ) کسانیں مُدّتے ءَ اَت۔ بیستمی کرن ءِ اولی دھک ءَ چہ بلوچستان ءِ سر ءَ آیانی کوْزہ ھلاس بوت۔ 1916 ءَ برطانیہ ءِ ھکومت ءَ بلوچ سیاسی سروکاناں
روکپتی بلوچستان ءِ ھکّیں ھاکم منّ اِت، بلے یکبرے پدا 1928 ءَ پارسی پوج ءِ سروک رزا ھان ءَ روبرکتی بلوچستان ءِ سر ءَ کوْزہ کُرت۔
بلوچ راج ءَ اے زُلم ءُ زوراکی ھچبر نہ منّ اِتگ ءُ چہ آجوئی ءِ گِرگ ءِ جُھد ءَ ھچبر پد نہ کِنز اِتگ چہ برطانیہ ءَ وتی سرجمیں آجوئی ءِ گِرگ ءِ ھاتر ءَ راجی رِد ءَ مُھکمیں سیاسی جھد چہ 1920 ءِ دھک ءَ بندات بوتگ ات۔ بلوچ راج ءِ بے مَٹّیں کوشستانی سوْب ءَ انگریزانی چہ رودراَتکی بلوچستان ءَ در کپگ ءَ رند بلوچستان 11اگست 1947 ءَ آزات بوت۔ بلوچستان ءِ آزاتی ءِ جار چہ نئی دِھلی ءَ شنگ کنگ بوت ءُ اے ھال 12 اگست 1947 ءَ ’’دی نیویارک ٹائمز‘‘ءَ چاپ ءُ شنگ بوتگ۔ بلوچستان ءِ جھلی دیوان (کستریں دیوان) ءَ 12 دسمبر ءَ بگرداں 15دسمبر1947 ءَ وتی دیوان ءِ تہ ءَ بلوچستان ءِ آجوئی ءَ پہ تپاکی منّ اِتگ۔ بلوچستان ءِ مستریں دیوان ءَ ھم 2جنوری ءَ بگرداں 4 جنوری 1948 ءَ نندوکیں دیوان ءِ تہ ءَ کستریں دیوان ءِ پیسلہ ءِ پلّہ بندی(توسیق) کنگ بوتگ ءُ راست گوْشتگ ءُ منّ اِتگ۔
14اگست1947 ءَ ’’پاکستان ‘‘ءِ نام ءَ وتساچ ءُ وت گڑیں اسلامی ملکے جوڑ کنگ بوت۔ اے ملک چہ بِندات ءَ آجوئیں بلوچستان ءِ سرءَ ھترھے جوڑ بوتگ ات۔ پاکستان ءَ جوڑ بوھگ ءِ ھشتمی ماہ ءَ پد 27 مارچ 1948 ءَ آزات بلوچستان ءِ سرءَ اُرش کت ءُ بلوچستان پہ زور گپت۔
اے کوْزہ گیری لس مھلوک ءِ آزاتی ءُ وت ھاکمی کنگ ءِ ھَک ءِ میان استمانی رِد ءَ منیتگیں لیکھانی ھلاپ اَت ءُ وتی ھکّانی بابت ءَ سئی ءُ سرپد بوھگ ءُ اے کوْزہ ءِ پشت ءَ بے انساپی ءِ سوْب ءَ لس مھلوک نوں لگتمال کنوک ءُ چیر دست کنوکیں زوراکانی ھلاپ ءَ ھمتپاکیں وڑے ءَ ھور ءُ یکجاہ بوھان انت ۔ آیانی جمھوری جھد ءُ کوشست شرّ ءُ گھتر بوھان انت ءُ شرّ تر ءُ گھتریں آسرے ءِ نیمگ ءَ روگ ءَ انت۔ ھمک آیوکیں روچ ءَ بلوچستان ءِ مھلوک ءِ دلاں آزاتی ءِ بُنکی ھک ءِ مارشت گیش بوھان انت۔
بلوچ راج ھور ءُ ھمتپاکیں وڑے ءَ زُلم ءُ زوراکی ءِ ھما تب ءَ سرپد بوھان انت کہ آیانی وجود ءُ ھستی ءِ سر ءَ ھترہ انت ءُ آ وتی دوستیں راج ءَ را گار ءُ بیگواھی ءَ گِندان انت ۔ آ سرپد اَنت کہ اگاں اے کوْزہ گیری ءِ ھلاپ ءَ گام چست کنگ نہ بوت ءُ ایشی ءِ دیم دارگ نہ بوت داں آ وتی جند ءِ ڈیھ ءُ گلزمین ءِ تہ ءَ پد منتگ بنت ءُ اکلیت ءِ تہ ءَ بدل بنت۔
بلوچستان ءِ سر ءَ دری ریاستانی زوردستی ءِ سوْب ءَ بلوچستان ءِ روزگار ءِ در ءُ وسیلہ ، چاگرد ءُ سیاست ، وانگ ءُ زانگی ( تعلیمی) ءُ کانودی ادارھاں دیمروئی نہ کرتگ ءُ باز پُشت ءَ کپتگ انت ۔ اے زوراکیں ریاستانی سوْب ءَ بلوچ اوبادگانی کْوھنیں زانت ، بُود ءُ سِنچ ءُ اِلم ءُ زانت ءَ را گار ءُ بیگواہ کنگ بوتگ ءُ نوکیں کالونی دور ءِ ھوار ءُ سواریں سِنچے دیم ءَ آرگ بوتگ ۔ زوراکیں راجانی اے کار ءُ کارپداں
بلوچستان ءِ مھلوک ءِ دود ءُ ربیدگ ، زبان ، لبزانک ، رسانک، زیمر، ازم ، راجی کیلو ءُ چاگردی شرپان ءَ نزور ءَ کمزور کرتگ۔
چہ اے کوْزہ گیری ءُ زُلم ءُ زوراکی ءَ ھُکمراناں مھلوک ءِ لگتمال کنگ ءِ موہ رستگ ءُ بلوچستان ءِ چاگرد ءِ چہ وتی آزاتیں رُدوم ءَ داشتگ ءُ ایشی ءَ ابید کوْزہ گیر تاکت ءَ تیوگیں بلوچستان ءَ را یک پراہ ءُ شاھگانیں لشکری بُنجل(فوجی چھاؤنی)ءِ تہ ءَ بدل کنگ ءَ سوب مند بوتگ انت ءُ بلوچ سرڈگار یک زندانے جوڑ کرتگ۔ اے کار ءُ کرد ءِ وھد ءَ چہ درا آؤرتگیں جھادی، مزھبی، ھژمگر ءُ ناشرکار ءُ اِستان ءِ پَلّہ مرزی کنوکیں دُز ءُ ڈُنگانی دست ءَ بلوچستان آھانی واستہ یک گوازی جاھے جوڑ کنگ بوتگ۔ اُرش کنوکیں اِستان ءِ رودینتگیں باسک گوں سرمستی ءُ دلیری ءَ کار کنگ ءَ اَنت ءُ ھرکسی سرا زُلم کنگ بہ لوٹ اَنت، کُرت کن اَنت۔ آیانی ناجائزیں تاکت انچو تمرد ءُ تواناہ اِنت کہ آ ھر وھد ءَ بہ لوٹ اَنت بلوچاں دزگیر کن اَنت، تیر جن اَنت، بندیگ کن اَنت، آزار دئے اَنت ءُ روماش اَنت کُش اَنت۔
آیانی نشانگ جوڑ بووکیں مردمانی تہ ءَ بلوچ چاگرد ءِ چہ کُلاں گیش وانندگیں ، زانتکار ءُ کوّاسیں مردم ھوار اَنت ۔ ایشانی نشانگ جوڑ بووکیں بلوچ نودربر، پوریا گر، بزگر، باپاری، لبزانکار ، گشندہ ، وکیل ، درمانکار ، نیکراھی سوجکار ءُ مزن شھدربرجاھانی استاد ءُ پروپیسر ھوار انت ۔
چہ ایشی ءَ ابید بلوچستان ءِ پیرین، کسانیں زھگ ءُ زالبول ھم ایشانی زُلم ءُ زوراکی ءِ آماچ انت۔ بلوچ سیاسی سروک ءُ بنی آدمی ھکّانی کارندھان ءَ کرون وستہ (قرون وسطیٰ) ءِ زمانگ ءِ ڈول ءَ جَنَگ ءُ روماشگ بیت ۔ بازیں بلوچ گار ءُ بیگواہ کنگ بوتگ انت ءُ آیانی ھچ ھال ءُ اھوال ھم نیست انت۔ اے گار ءُ بیگواہ ءُ اسر مندیں مردمانی ھاندان ءُ کھول ءُ دوستاں بید اندوہ ءُ گَماں ، تُرس ءُ پریشانی ءَ دگہ ھچ آسرا ءُ راہ ءُ در نیست
بلے اے ترس ءُ بیم ءِ جاور ءِ تہ ءَ ھم بلوچ راج ءِ دود ءُ ربیدگ ھما وڑ ءَ زندگ انت ءُ مروچیگیں چاگرد ءِ تہ ءَ ھم ھست ءُ سلامت انت۔ سیکولر بوھگ ، ائتدال پسندی (اعتدال پسندی) ، پِکری شاھگانی ، آجو پسندی ، سگّ ءُ اوپار ، امن ءُ ایمنی راجدپتری رھبندانی رِد ءَ گوں بلوچ ءِ دود ءُ ربیدگ ءَ بندوک انت ءُ بلوچ بُنکی رِد ءَ یک سیکولر راجے کہ اے جتاجتائیں ھیال ءُ لیکہ داروکیں ءُ جتاجتائیں نیکراھیانی سر ءَ کار بندگ بوھگ ءِ اجازت دنت۔ زندگ بوھگ ءِ ھک ءُ آزاتی ءِ شرْپ ءُ اِزت دیگ بلوچ راج ءِ بندری ربیدگ انت ۔ بلوچ ریاست ءِ تہ ءَ مرگ ءِ سزا ءَ اِکلاکی ءُ سیاسی رھبنداں چہ در زانگ بیت۔ لس بلوچ مھلوک ءِ تہ ءَ ھما درھیں دود ءُ جوانی ھست انت کہ اے یک سُرپُر کنوکیں شرپ مندیں جمھوری ءُ روشن ھیالیں چاگرد ءِ دیمروئی ءِ ھاتر ءَ المّی انت ۔
ایشی ءِ پجّی ءَ بلوچ گلزمین چہ چیر زمینی گواجِن ءُ گنجاں پُرّ ءُ چکار انت ءُ استراتیجی ھوالہ ءَ بلوچستان دنیا ءِ شر تریں جاگھے زانگ بیت۔ بلوچستان یک گْوزجاگھے ءِ پیم ءَ انت کہ اے دْرھیں رودراَتکی ملک، زِرباری ایشیا، (مشرق وسطیٰ ) ءُ نیامی ایشیا ءِ ملکانی راھاں ھوار گیجیت۔ بلوچستان ھمے امیر ءُ شاھگانیں ھندانی نیام ءَ مال ءُ ازبابانی بر ءُ آر ءِ امبار ءُ ڈیپویے جوڑ بوت کنت۔میان استمانی باپار ءِ ھاتر ءَ بلوچستان ءِ تیاب دپی بندناں کارمرز بوت کنت ءُ ایشی ءَ چہ ابید بلوچستان ءِ تیاب ماھی گیری ءُ زرِی وراک ءِ دیمروئی ءِ ھاترا کارمرز بوت کنت۔ بلوچستان ءِ پراہ ءُ شاھگانیں زمین پہ کِشت ءُ کِشاری ءُ سامان ءُ اوزارانی پیداک کنگ ءَ کارمرز بوت کنت ءَُ ایشی ءِ بے مٹّیں ھند شمسی(روشی توان)، گْواتی ءُ زِری توان پیداک کنگ ءَ ھم بے درور اِنت ۔ (گیشتر معاشی) در ءُ وسیلہ بلوچستان ءِ تْرندیں دیمروئی ءِ پدّراھی ءَ کن انت۔
بلوچستان ءِ ھند ءِ کسانیں آبادی ءُ گنجیں (معاشی) در ءُ وسیلہ ءِ سوْب ءَ بلوچستان دنیا ءِ امیریں ھندانی تہ ءَ شمار بوت کنت۔ بلوچستان ءِ آجو ءُ جمھوری سرکار ءِ چیر دستی ءَ کمیں وھد ءِ تہ ءَ بلوچ راج اے ھند ءِ نوک ، ھستومند ءُ جمھوری کوم جوڑ بوت کنت۔
چوشیں ھچ سوبے نیست کہ بلوچستان ءِ یکتائیں سرڈگار ءُ آئی ءِ بازیں کُدرتی گواجِن ءُ سیکولر دودمان ءِ بوھگ ءَ گوں آئی گزران اوشت ءِ آماچ بہ بیت۔ ناجائزیں چیردستی ءُ کوْزہ گیری بلوچستان ءِ دیمروئی ءَ دارگ ءِ مستریں اڑاند انت اگاں بلوچستان ءِ سر ءَ ناجائزیں کوْزہ کنگ مہ بوتیں گُڑا مروچی بلوچستان ءِ اکتسادی ، سیاسی ، کانونی ، چاگردی ءُ آئی ادارھانی دیمروئی چہ ھمساھگیں مُلکاں دیمتر شتگ ات۔
اے بلوچستان ءِ مھلوک ءِ ھک انت کہ وتی کسمت ، مروچی ءُ باندات ءِ گھتری، وشھالی ءِ پیسلھانی زورگ ءِ وت مستر بہ بیت نہ کہ دگہ زورآوریں ءُ ناجائزیں کوْزہ گیرانی چیردستی ءَ بہ بیت۔ یک زانتکار ءُ سرپدیں ءُ جمھوری دودانی منوک ھچبر گوں وشّ ءُ وشدلی وتارا کالونی تاکتانی گُلامی ءِ دسگاں بندوک نہ کنت ۔ ھرچ بلوچ وتی تجربہ ءِ بنیاد ءَ زانت کہ زوراکیں راجاں آیان ءَ وتی جند ءِ ماتیں گلزمین ءِ سر ءَ چو درآمدانی ڈول ءَ بے شرپ کرتگ۔
نوں بلوچاں ھور ءُ تپاکی آجوئی ءِ ارادگ کرتگ ءُ وتارا ایدگہ تیوگیں آجوئیں راجانی لڑ ءَ ھوار بوھگ ءِ اھد کرتگ۔ سرجمیں آجوئی گرگ ءِ ھاترا، ءُ بلوچستان ءَ واتر یک آزات ءُ جمھوری ءُ سیکولریں استانے ءِ جوڑ کنگ ءَ گوں بلوچستان ءِ تیوگیں مردمانی سرجمیں ھکّانی مانزمانی دیگ بوت کنت۔ اے رھبند ھما ھیال ءُ لیکہ انت کہ ایشی سر ءَ کار بند بوھگ ءَ گوں ما وتی راج ءُ وتی وتن ءِ ھاتر ءَ ھما مستریں مول ءُ مراد ءَ گپت کرت کنیں۔
