ھمگام بلوچی نبشتانک: کِسّہ کنوک اِے کسّہ ءَ چو اِے وڑ ءَ کار اِیت کہ وھدے من کہ شھر ءَ سر بوت آں گوشاں ھچ توار آیگ ءَ نہ اَت ھر نیمگ ءَ یک کوکار ءُ جاکے اَت۔ شھر ءِ درستیں مردین، زالبول، پیر، جوان زھگاں چیزے نا چیزے دست ءَ کتگ ٹپگ ءَ اِت اَنت شھر ءِ دمک ءُ دگاں یک شیرے پہ بیوسی برے اے نیمگ ءُ برے آ نیمگ ءَ تچگ ءَ ات ھر کجا روت مھلوک دھل جناناں ھمود ءَ آئی انگیر کن انت۔ اے نیمگ ءُ آ نیمگ ءِ تچگ ءَ شِیر انچو بے وس بوت کہ شھر ءِ چار راھے ءِ سرا کپت مزنیں کوکار ءُ جاک ءَ چہ سنگ ءُ ڈوکاں پہ بچگّ ءِ واستا سرے گردن ءِ چیر ءَ برت، بلے کوکار ایشی ءَ انچو کنگ ءَ اتاں ءُ کم کم ءَ آئی ءِ باتن ءَ پترگ ءَ اتاں. شھر ءِ مردم آئی ءِ کرا گرد گرد ءَ یکجاہ اِت اَنت ءُ یک داب ءَ دھل جنگ ءَ اِت انت ـ ھرکسی دست ءَ ھرچیزے ھست ات آ ھمیشی جنگ ءَ ات گوشاں توار آیگ ءَ نہ اَت۔ شیر بے وسی ءِ جاوراں برے سرے چست کت ءُ ترندیں توارانی ترس ءَ سر اِش پد ءَ گردن ءِ چیر ءَ برت کم کم ءَ آئی جاور بدل بوھگ ءَ بوت اَنت ءُ کمو دیراں پد مالوم بوت آ تولگے یے دْروشم ءَ بدل بوھگ ءَ اِنت ، پد ءَ آ کم کم ءَ تولگے یے دروشم ءَ بوت۔ آئی ءَ سر چِست کُت چو تولگانی وڑ ءَ توار کش اِت جندے کش اِت دمکے ءَ در شت۔
شھر ءِ مردم کندگ ءُ ٹھک دیان ءَ دھل ءُ رزاناں ٹپاناں وتی وتی گس ءَ روگ ءَ اِت اَنت۔
کسّہ کنوک ءَ یک مردمے ءَ را جُست کُت۔ ۔ ۔ ۔ ”اے چی تماشایے؟؟“
آئی ءَ گُشت۔ ۔ ۔ تو اِد ءِ مردمے نہ ئے؟
کسہ کنوک ءَ سر سُرینت آ گشگ ءَ لگ ات ۔ ۔ ۔ ۔ ”ما شیراں تولگ جوڑ کناں“
پد ءَ آ کندگ ءَ لگ ات ،سھتے ھیال ئے کت گشت ئے۔ ۔ ۔ ۔ ”وھدے اے شھر ءَ ھر وڑیں شیرے ودی بیت ما درست یکجاہ بہ ئیں آئی ءَ دم توس کن ایں کہ آ شھر ءِ ھمک دمکاں پہ بے وسی تچگ ءَ لگ ایت ما آئی ءَ تاچین اِیں تاچین اِیں ءُ دھل جَنّ اِیں جَنّ اِیں انچو بے وس ءُ بزگ بیت گُڈ سر ءَ آ تولگ جوڈ بیت“
کسہ کنوک ءَ جُست کت۔ ۔ ۔ ”نوں شھر ءَ گڑا یک شیرے نہ بیت؟“
آئی ءَ پہ پھر ءُ شان سر چست کت گشت۔ ۔ ۔ ”ما نندگ ءَ نیشتگاں۔ “
کسّہ کنوک گْشیت مزنیں وھدے ءَ من اے شھر ءَ نشتگاں ءُ من دیستگ کہ اے شھر ءِ مردم ندارگ ءِ باز شوک دار انت۔ آھاں دومی ءِ بزگ ءُ بے وس کنگ ءَ انچو وشی رسیت کہ اگاں شیر مہ گنداں وتی ھمراہ ءِ پشت ءَ کپ انت۔ آئی چَپ ءُ چاگرد ءَ ھما وڑا ھو ءُ آ کن دھل جن انت ھما مردم شھر ءِ چار راھے ءِ دم توس بیت کپ اِیت۔ تانکہ آئی اندر ءَ چہ اُلُسّے ودی بیت کم کم ءَ ھما مردمے ءَ چہ اُلس جوڑ بیت۔
کسّہ کنوک گشیت تولگ اَنت یا مھلوک اِنت۔ شھر ءِ بُرزیں کوٹیاں، ھوٹلاں کارگسانی مھلوک ءُ پد ءَ ھر نیمگ ءَ اُلُس یا تولگ گندگ بنت۔ کسّہ کنوک اگاں جُستے بہ کنت آ گوں ھیرانی ءَ چار اَنت ئِے ءُ گْش اَنت ئِے تو نا واکبے نہ ئے نا؟ پرچا کہ ما جُست کنگ ئے آدت دیریں بے ھال کرتگ ءُ آھاں ھراب لگ اِیت کہ اے جُست کنوک چہ آھانی تہ ءَ کجا اتکگ، یک سھبے ءَ آھاں کسہ کنوک چہ شھر ءَ گلینتگ کہ آھاں نا کسہ گوشدارگی ات نا گوشدارینگی اِت اَنت۔
کسہ کنوک گشیت شھر ءِ یل کنگ ءَ پیسر شھر ءِ دیوال ءِ سرا چہ شھر چار ات ـ ھر نیمگ ءَ ھاموشی ات مھلوک ءُ تولگ ھرکسی سر جھل اَت وتی ھمک روچی ئیں کاراں دزگٹ اِت اَنت۔ کَسّ ءَ پگر ھم نیست اَت کہ کسہ کنوک چہ شھر ءَ در کپگ ءَ اِنت پرچا کہ آھاں پگر کنگ ءُ جست کنگ ءِ آدت نیست اَت۔
بس اے آکری ندارگ ات کہ کسہ کنوک ءَ چہ شھر ءِ دیوار ءِ سرا دیست۔ ۔ ۔
کسّہ کنوک ھاموش بوت من جست کت۔ ۔ ۔ ۔ ”پد ءَ چے بوت؟“ سھتے ءَ ھاموش بوت پد ءَ گشت ئِے۔ ۔ ۔ ”من ھود ءَ چہ دراَتک آں ءُ ملک ملکاں ویل بوت آں بلے آ شھر ءَ گوں دل منی بستگ، بے ھال کت نہ کت دل ءَ لوٹ اِت کہ واتر بہ باں شھر ءِ گلینگ ءِ ھکم ءُ دومی مردمانی ترس ءَ من ءَ دلپروش کتگ اَت“
کسہ کنوک ھاموش بوت پد ءَ گشگ ءَ لَگّ اِت۔ ۔ ۔ یک مُدتے ءَ پد دل ءِ دستاں مجبور بوتاں ءُ شھر ءَ پہ واتر بوھگ ءِ ارادہ کت دوریں پندے ءَ رند شھر ءِ دریگ ءِ دپ ءَ اتک آں سر بوت آں چے گِند آں دریگ پچ اَنت دُور دُور ءَ ھچ پاسبان گندگ نہ بیت ھیران بوت آں اَے منی ھدا اے چی ھبرے۔ ۔ ۔ ۔ ھیر ءُ سلامتی گوں جیڑگانی تہ ءَ پُترتاں
اَے ھدا۔ ۔ ۔! چے گندگ ءَ اوں شھر سرجم ءَ ویران اِنت دگ ءُ دمکاں دُوت چست بوھگ ءَ انت۔
یا ھدا اے چے کِسھے۔ ۔ ۔!! شھر ءِ مردم دگہ نوکیں لیبے ءَ مشکول نہ اَنت۔ ۔ ۔ کمو ترس ات ھم اے شھر ءِ مردماں پہ دگہ تباھی یے نیاتکگ۔ چے مالوم شیراں چہ پد، اے شھر ءِ مردم تولگ جوڑ بوتگ انت نا واکباں تولگ جوڑ کن انت ـ کمو اجکّا بوت آں پد ءَ اللہ ءِ نام گیپت جنزاں بوتاں۔ ۔ ۔ تیوگیں بازار ھاموش اَت۔ دگ ءُ دمکاں ھر جاہ ھون ءِ ٹپ ءُ مردمی آزاھانی جاتگیں ٹکّر گندگ بوت اَنت دل ءَ تُرسے ودّی بوت کہ زلور گپے ھست؟
نوں من ھمے جیڑگ ءَ اِت آں دیم برواں یا واتر بہ باں کہ کَسّے یے پریات ءِ توار اتک. اینگو آنگوں چارگ ءَ ات آں توار مستر بوت چار اِت داں جھل ءَ مردمے ، آئی جان ءِ کپ چیزے ءَ جاتگ، کپتگ بے وار اِنت۔ ۔ ۔
نزیک ءَ شُت آں جُست کُت۔ ۔ ۔ ”اَے بندہ! اے چہ کِسّھے، اے شھر ءَ چے بوت ءُ تئی سرا چی جنجالے اتکگ،توار ءِ اشکت آئی پہ واری چم پچ کُت اَنت پژ مردگیں توارے ءَ گوں گشت ئے۔ ۔ ۔ اے کسّہ گش من ترا پجا آؤرت. ما ترا چہ شھر ءَ گلینتگ اَت“ کسہ کنوک ءَ گُشت۔ ۔ ۔ بلے آ وھد ءَ کہ من چہ شھر گلینگ بوت آں آ وھداں شھر وش ءُ وشدل اَت، اے چونیں جنجالے اتک کہ تیوگیں شھر ویران بوت اے شھر ءِ تماشاھی مردم کجا شت انت؟“ ھمے مردم ٹپ ءُ ٹور ات مِرگّ ءِ سرا اَت پہ واری گشت ئے۔ ۔ ۔ شھر ءِ مردماں وشی رس اِت کہ ما شیر تولگ جوڑ کتگ آں۔ وھدے کہ شیرے ودی بوتگ آھاں دھل جتگ ءُ کوکار کتگ آئی ءَ را تولگ جوڑ کتگ پد ءَ ھما مردماں کمو سر چست کنگ لوٹ اتگ، آھاں گوں ھم ھمے وڑ کنگ بوتگ۔ ۔ ۔
“پد ءَ گڑا“۔ ۔ ۔ کسّہ کنوک ءَ جست کت، پد ءَ گڑا شیر درست یک یک ءَ ھلاس بوت اَنت، بلے شھریانی یک دابیں دھل جنگ ءَ نزیک گورئے تولگ شیر جوڑ بوت انت ءُ یک روچے آھاں شھر ءِ سرا ارش کت۔ شھریاں آھانی گوما ھما وڑ کت ءُ آھاناں دیست دھل ءُ ڈیمبوک کت چپ ءُ چاگرد ءَ مچ بوت انت بلے۔ ۔ ۔ ۔
“بلے چے؟” “ھمے وڑ ھمے وڑ ءَ کوکار گیش بوت ءُ دھل ڈیمبوکانی توار مستر بوان بوت، تولگانی چم سھر بوان بوت انت ءُ آھانی زھرگ پادایان بوت یک انچیں ساھتے اتک آھاں چو شیر ءِ وڑا گر ات مردمانی سرا ارش اِش کُت۔”
کسّہ کنوک ھاموش بوت
باز دیراں داں ھاموشی بوت پد ءَ کسہ کنوک ءَ من ءَ جست کت۔ ۔ ۔ ۔ “ترا چے بوتگ؟ تو انچو پرچا ھاموش ئے؟” من گشت۔ ۔ ۔ ”من ءَ ھم منی شھر ءِ مردماں گلینتگ“
کسہ کنوک ءَ ھچ نہ گشت۔ ما دوئیں ھاموشی ءَ گوں یکے دومی ءَ را چار اِت۔ کہ بھت ءِ نبشتہ کتگ ایں بلکیں دور کنگ بیت، بلے وتی کتگ ایں ھچبر نہ بیت۔ ۔ ۔
