ھمگام بلوچی
وھدے کہ تو ھندی ءُ انگریزی ءِ روتاک ءُ ماھتاکے یا وانگی یے وان ئے یا ھندی، انگریزی یا اَربی ءُ پارسی یے ءِ گِندگُش ءِ تَبکے(چینلے) چار ئے گُڑا تو کدی وھدے کش ات ءُ ھمے ساھت ءَ چُشیں ھیال ءُ پکر کُت کہ اے کجام راج ءِ زبان ءُ آئی ءِ پریام اَنت کہ ما چہ ایشاں دلگوش ایں، اے کجام زبان ئیگ اَنت ءُ من ایشی ءَ چے ءَ وانگ آں؟ من ءَ گوں اے زبان ءَ چے سْیادی ءُ کار ھست کہ من وانگ ءُ دلگوش کنگ ءَ بے وس آن ئِے، زاناں من ءَ زبان نیست ءُ من بے زبان آں یا من بے راجے آں اگاں زبانے ھست گُڑا منی ماتی زبان ءَ را سْیاھگ ءُ نبشتہ رھبند نیست انت کہ مرچاں من گیدی ءِ تبھروھداں ماں دگریں زبان ءَ زانگ ءَ آں یا منی ماتی زبان چہ دگنیا ءِ بدیں زبانے اِنت کہ وانوک ئِے نیست انت یا زاناں بلوچ گِسر ءُ گار اَنت کہ وتی جِند ءِ ماتی زبان ڈالچار اش کتگ ءُ نہ وان اَنت ئِے۔۔۔
اے چُشیں ھیال ءُ لیکہ اَنت کہ باید انت مئے ھر کسے ءِ مجگ ءَ چہ چِست بِہ بنت بلے ھزار بژن ءُ ھیپ اِنت کہ چُشیں ھیال ءُ لیکہ تئی مجگ ءَ نئیت چے ءَ کہ تو یک انچیں گلامے ئے بزاں یک مجگی گلامے ئے کہ ترا وتی زبان ءِ بابت ءَ ھچ زانتکاری نیست اِنت پمیشکا تئی مجگ ءِ ھیال ءَ بلوچی زبان ءَ نبشتہ ءِ رھبند نیست اِنت ءُ وانوک ءُ نبشتہ کنوکیں مردم نیستین ئِے گُڑا تو بے سُد ءُ بے سما ئے پمیشکا تو درآمدیگی زبانانی وانگ ءَ ھیل ئے ءُ نبشتہ اش کن ئے۔
ما کُلیں بلوچ کدی ھمے ھیال نہ کن ایں چے ءَ کہ ما مجگی گلام ایں ما کدی ھمے ھیال ءُ پکر ھم نہ کن ایں کہ ما ھم گیدی ءِ یک بلاھیں راجے ایں ءُ مارا ھم یک پیلوئیں زبانے ھست کہ آئی ءِ نبشتہ ءِ رھبند چہ گیدی ءِ ھمک دگریں زبانانی نبشتہ ءِ رھبنداں تچک ءُ راست،سانجائیں ءُ آسانیں رھبند اِنت پمیشکا ماتی زبان بلوچی یک زیبائیں سیاھگ ءِ واھُند اِنت۔
مرچیگیں زمانگ ءِ گلامانی پجّار ءُ نشانی چے اَنت ؟ تو اے ھم ھیال نہ کن ئے انچوشکہ یک زانتکاریں مردمے زان ایت کہ مرچیگیں دَور ءِ گلام مال ءُ دلوتانی ڈول ءَ سانکل ءُ زمزیلّاں بندگ بہ بنت بلکیں آ چہ زند ءِ ھر وڑیں بُنکی آسراتی ءَ زَبھر کنگ بنت، آئی ءِ وتن بازیں ھند ءُ جاھاں ونڈ ونڈ کنگ بیت بلے آ گلام انگت ءَ گُنگ ءُ کور بنت وتی گلامی ءَ نہ زان اَنت ءُ نہ منّ اَنت ئِے۔ دجالی دَور ءَ اگاں یک راجے گلام کنگ بیت گُڑا پیسر ءَ ھما گلامیں راجے ءِ شھر ءُ دَمگاں ورگی آپ، لین، شَریں دَگ، وانگجاہ ءُ نادراھجاہ نہ بنت۔ مھلوک چہ کسانیں نادْراھی ءَ بیران بنت ءُ ورناھیں گْوھار چُکی درداں کوکار اَنت ءُ مرِ اَنت۔ راج ءِ تہ ءَ دژمن جیڑھاں ودی کنت چمیشکا راج وت ماں وت گْورجیگ بیت۔ پد ءَ یکے پہ گلامیں راج ءَ وانگجاہ نہ بنت اگاں لھتین ئِے بنت گُڑا گلامیں راج ءِ پدریچ ءَ را زَالم ءِ زبان وانینگ بیت چمیشکا گلامیں راج چہ وتی راجی پجّار ءُ ارزشت ءَ بے ھال بیت۔مرچیگیں گلامانی نشانی ھمیش اَنت۔
نی منی دزگْوھار تو بِہ گْوش کہ تو کَے ئے ءُ بزاں ما چے ایں ۔۔۔
ما ھم چُشیں گلام ایں کہ مئے راج چہ ماتی زبان ءِ وانگ ءُ نبشتہ ئِے کنگ ءَ بے ھیال ءُ گِستا اِنت بلے اِد ءَ راج ءِ میار نہ اِنت بلکیں گلامیں راج ءَ گوں ھمے وڑ ءَ بیت انچوش کہ گوں ما چہ بنداتی ءَ بیگ اِنت مئے زھگ ءُ پدریچ ءَ ماتی زبان وانینگ نہ بیت بلکیں ماں وانگجاھاں دژمن ءِ ھندی ءُ دروگیں راجدپتر وانینگ بیت۔ مئے بلوچ زھگ ءُ پدریچ ءَ بلوچ راجی ھستیانی بارو ءَ، انچوش کہ ھمّل کلمتی ءُ جیّند، بابو نوروز، گْوھرام ءُ چاکر ءُ بیبرگ، جْوانسال ءُ زھور شاہ ھاشمی ایندگہ ھستیں راج ءِ بامَرد ھیربکش مری، شھید اسلم، شھید بالاچ مری ءُ نواب بُگٹی ایندگہ بازیں ھستیانی بابت ءَ ھچبر وانینگ نہ بیت بلکیں مئے پدریچ ءَ بے پجّاروکیں مردمانی انچوش کہ سر سید اھمد ھان، مھمد اَلی جناہ ءُ الاما اکبال ءُ کدی دژمن ءِ برائینتگیں جنگانی بارو ءَ دروگ وانینگ بنت۔ چوناھیگا مئے ھما نادْراھیاں گوں ھچ کار ءُ سْیادی نیست انت ما بلوچاں کدی ھندی ھُشکنات ءِ مردماں گوں ھچ وڑ ءِ ھواری ءُ سْیادی نہ بوتگ بلکیں ما چہ ھندوستان ءُ وتی دژمن ءَ پیش ءَ وتی ڈیھ ءِ وتواجہ ءُ یک آزاتیں استان ءُ ماتیں وتن بلوچستان ءِ واھند ءِ ات ایں بلے مارا زورانسری ءَ 27 کِرّا 1948 زیر دست کنگ بوتگ ءُ چہ ھما وھد ءَ پہ ماتیں وتن ءِ آجوئی ءَ بلوچ گونڈو ءُ ورنا، زالبول ءُ کماشاں بے کساس کربانی داتگ اَنت ءُ انگت ءَ دیگ ءَ اَنت۔ بلکیں ھستیں وھد ءَ ھم سرمچارانی چیرجنگ ءِ سِلاہ بندیں جُھد برجم اِنت ءُ ما دلجم ایں کہ آجوئی ءِ وشیں روچ اَلم کیت۔
سد ھیپ انت کہ ما لوگ ءَ نشتگیں بلوچاں کدی اے پکر ءُ ھیال نہ کت کہ چہ اے راجی جُھد ءَ مئے بَھر چے اِنت ءُ ما چے کت کن ایں۔ باید اِنت ھر کسے وتی نیمگ ءَ وڑے نا وڑے بِہ کنت کہ راجی جُھد ءَ ھاٹیگ بِہ رس ایت۔ البت ما ھمے ھیال ھم نہ کن ایں کہ ما پہ راجی پجّار ءُ ماتی زبان ءَ چے کنگ ءَ ایں کہ چہ آئی ءَ ابید ما گار ءُ بیران ایں۔ مرچی اگاں بلوچے کمیں تبک وان ایت گُڑا آ وتی ماتی زبان ءِ گپ ءُ تران ءِ ساھت ءَ بے کساس ھندی ءُ انگریزی ءِ گالاں کار ایت ءُ ماں بلوچی ءَ ھوار کنت اش۔ باید انت ما وتی ماتی زبان ءَ زگر ءُ پلگار بِہ دار ایں ءُ بلوچی وانگ ءَ بندات بِہ کن ایں۔اگاں یک ھپتگے ءَ ما شپ ءُ روچ بلوچی وانگ گلائیش بِہ بَہ ایں گُڑا ما زان ایں کہ ماتی زبان چہ گیدی ءِ درستیں زباناں راستریں زبان اِنت۔ رَندا نبشتہ ئِے کنگ ءَ ھیل بِہ کن ایں ءُ نبشتہ ئِے دربرگ ءَ پد دیم ءَ وتی کٹم، شھر ءُ دَمگ ءِ مردماں ھم پہ ماتی زبان ءِ وانگ ءَ ھیل بِہ دے ایں۔
درستاں چہ ارزانیں دگ ایش انت کہ اگاں تو دربرجاہ ءُ شھدربرجاھے ءِ نودربرے ئے گّڑا تو یک وٹس ایپی گَلے اڈ بِہ کن ءُ اود ءِ تیوگیں بلوچ نودربراں ماں گَل ءَ ھوار ءُ یکجاہ بِہ کنائین، پد ءَ آیانی دیم ءَ ماتی زبان ءِ بستار ءُ ارزشتے ودی کنائین۔ گُڑا اود ءَ ھمک روچ بلوچی درونت ءُ نبشتانک شِنگ بِہ بنت کہ بلوچ پیسر ءَ ماتی زبان ءِ وانگ ءَ ھیل بِہ کن اَنت ءُ پد ءَ نبشتہ ئِے بِہ کن اَنت۔ وتی وانگ ءِ جیڑھانی بابت ءَ گپ رپ ھم ماں دیوان ءَ بلوچی زبان بِہ بنت۔
اگاں کسے ءَ مجگّے ھست انت گُڑا ھمے ڈول ءَ ھرکسے وتی وڑ ءُ پیم ءَ پہ ماتی زبان ءُ وتن ءِ ھزمت ءَ کت کنت بس کمیں اگل لوٹ ایت۔ اگاں بلوچ ھندی ونت ءُ نبشتہ ئِے کت کنت گُڑا چے ءَ پہ ماتی زبان ءِ وانگ ءُ نبشتہ ئِے کنگ ءَ ھیل نہ کنت۔ بیا ات برات ءُ دزگْوھاراں چد ءُ پد ماتی زبان بلوچی بِہ وان ایں ءُ بلوچی نبشتہ بِہ کن ایں۔ ھمک روچ بلوچی نبشتانک نبیس ایں ءُ بلوچ چاگردی ءَ آگاھی بِہ دے ایں۔
من امیت کن آں کہ منی اے نبشتانک پہ وانوکاں یک جْوانین پنتے کہ برات ءُ گْوھاراں پہ زبان ءِ آگاھی واستا ماں چاگردی ءَ وتی گاماں تْرُند ءُ تیز بِہ کن اَنت ءُ ما امیت کن ایں کہ ما اَلم سوبین بہ ایں۔
