( چارمی بهر )
گُد گواپ ات و ماتوئی اوداں
دیگ گراد ناجوڑیں هم دیوان
شاه ءِ ماں کش ءَ نندوک انت
مردم ءَ په بد چمی ءَ گندوک انت
مردمی کتگ وش آتک شاه :
« ژند هم کَد مه باتیت ماں راه
باریں شما گوئشیت پُلیناں
تام شهر و چه ملک ایت کایاں
دیر انت و کدی ماں راه ایت
دیستگ هیرانی ءَ ،چئے گواه ایت ؟ »
ناهدای ءَ گوئشیت انت اے داب :
« دنیای ءَ کتگ ما تَرّ و تاب
دنیای ءِ درست جاه جوان انت
یک جاهے ءَ دُرُست هیران انت
زر ءَ هست انت ماں زروانے
شهرے سک مزن و پر شانے
چرچ ءِ گنبدی تلاهین انت
لوگی و باگی هم وش براهین انت
کوٹ ءِ دیما سَؤلے هست
جهلی لوگے ، وَش ڈؤلے هست
دیوالی بلوریں و کانچ داب
وَش و وَشنما هم بے هساب
هردکے هموداں هست انت
رامگ انت و مدام سر مست انت
شئیراں جنت وتی دلکشیں
آواز و توار سک وشیں
جَؤزءِ گڈگاں تنگهیں گوں
کِٹ انت و کٹ کناں هم رهشون
مُروارد انت هم مجگان اش
آهاں مُچ کناں ، جاهان اش
اوداں هست انت هم چنت کاردار
هردک ءِ مردم انت هم که یار
چنتے هست هم پانگپان
هردک ءِ په جان ءَ نگهوان
بازینے اوداں کار انت
جوانی ءَ هساباں دار انت
هم جَؤزانی تنگهیں دانگاں ،
هم تنگه ءَ جتا مروارداں
جوانی انت هساب کناں
په هردک ءَ انت پهر و شان
تنگهیں آ پوچکاں
آپ کنان انت ، زرّ کناں
ماں جهان ءِ کر و گوئر
بیتگ انت چو سیم و زرّ
زُمُرّدانی دانگاں
مُچ کنان انت بُرزیں بان
جنکواں و زهم جناں
آ کلات انت پانگپان
آ زروان ءَ نیست انت وار
کُڈک کاشیں ، یا نیزگار
پهک ءِ لوگاں ماڑی انت
هستگار ، سیر و ساڑی انت
میریں گیدون اود ءِ شاه
سیر و امیر انت ، درو دوزواه
پر تو سلامی شکساتگ
مهمانی تراری لوٹاتگ ».
سلتان شاه بیت هیران
هیرانی بیت گوئشاں :
« اگں من زندگ ببان
اے زروان ءَ وت چاراں
هیرانی بامرداں
گیدون شاه ءِ مهمان بان »
گُدگواپ و دیگ گراد هور
ماتو گوں بیت انت ملور
نه لوٹنت که درکپیت شاه
هیرانی زروان ءِ بگندیت براه
ریشکند کناں گُدگواپ ءَ
ٹهک دات و گوئشت ساپ ءَ
هیرانی هبر چئے انت ادا
هردُک ڈوک ءَ ڈلیت کنتی تلا
شهر ءَ سُهر و تلاه و تنگه سک باز
زمرد ءَ کل کنگ ءِ انداز
ایشاں نه انت هیرانی
هیرانی ایش انت تو بزانی
دنیای ءَ هست دگه هیرانی
هیران ترا کن انت جوانی
زرے هست جهان ءَ پرجوشیں
جوش و گج و لیتار نوشیں
گجاں که شانیت تیاب ءِ دپ
روچ و روژنا هم بیت شپ
گرندیت و تیاب مانپوشیت
لهڑ و لهڑ کنان ءَ جوشیت
هلاں در کپ انت کوه دابیں
برز و پراه و پر زرابیں
پهک انت شیردل و شیر بیمیں
ورنا و یلیں ، وش سیمیں
بالاد و براه اش پهک یک انت
« سیه تاب » ناکو سَر ، بے شک انت
هیرانی ایش انت اگں چارئے
هیرانی ، هم برکتی اگں سارئے »
مهماناں دراه چُپ چار ات
گپ اش ماں دل ءَ وتی دار ات
اے هیرانی هبر اتنت په سُلتان شاه
گیدون بلے جشان ات بے پرواه
ژوژان ءَ چه جاه چست بیته
ترو ءِ چپیں چمی گسته
گُدگواپ ءِ رنگ دمان بیت مَٹ
شوهاز و کوکار ات – په لٹ :
« گِر ایتی ، هان گِر ایتی ، ایش انت
کشیت ئی … دل منی ریش انت
ایش انت آ ! همداں بوشت تو کمے
دل ءَ بدار … » میر تاگ ءَ په شمے
در لگشت و وتی دلجم کار
بال کنان گوات ءِ کوپگ سوار
وت زر و اکیان ءَ بال کناں ،
تاں که رسته وتی زروان .
تیاب ءَ نیلیں زر ءِ نیلیں آپ چاران ات
بُڈته پگر ءِ ته ، ماران ات
دیستی کنگ انت ودی موج سوار
اسپیت و وش نما ، کُت توار :
« دروت تو منی میر ! تو بے درور
چیا اداں ، تو دلگران ئے ، چئے ءِ سر ؟ »
داته جواب میر گیدون اے داب ءَ :
« پریشانی منی برتگ دیر انت واب ءَ
هیرانی و هیران کنوک انت لوٹوک
اے کار ءَ چئے داب باں من کوٹوک ؟
اے هیرانی کجا انت، چئے انت ، کئے زانت ؟
جوشوکیں زرےانت ، لهڑ کنانان ءَ شانت !
اکیان ءَ چه چست بیت هولایاں
هُلّئ ، تیاب ءَ – وتا سایاں
دبدبه گوں بنت – درکایاں
33 ورنا ، مزار پنجگ – زور پهلوان
روک چو آس انت پهک ترپاں
په رد ءَ اوشت انت یک میزان
وَش بالاد و پهک ورنا انت
پهوان زور و سَکّ سونا انت
پَلّ ءِ چو داراں ، پهک همسر
« سیه تاب » ناکو انت هم گروهبر »
کنگ میر ءَ چو دات جواب :
« کندگی گپے ، چُش ، اے داب
همشی ترا چو بے وار کت ؟
کمے دل ءَ دار من سار کت
گم مه کن هچ وهد جنجالاں
راه ءَ من زاناں و اے هالاں
زر ءِ اے نامدار منی برات انت
پریشان مه بئے اے منی زات انت
کوٹ ءَ وتیگ ءَ نیں به رو
ودار په همے مهماناں به بو ! »
میر شت کوٹ و گواتگر ءَ نشت
پریشانیاں ویل کرت و جنجال هِشت
زر ءَ ماں چاراں دیستی که آپ
سازے جناں و پیچ کنت لاپ
چست زرابے تیاب ءِ دَپ ءَ
رُمبے درا بوت میری سرپ ءَ
سی و سئے پهلوان در آتک جوان
زیب و په زور ءَ مٹے نه شاں
دو په دو انت رد ، گوں یک و دگر
دیما رواں هم ، یک گروهبر
مود و گد اش هم پهک زیبناک
آس ءِ چو داب ءَ بَلنت ترپناک
چه گواتگر ءَ اشتاپ میر گیدون
په مهمانانی وشاتک جهل بیت نون
په وش آتک کیت انت راه ءِ سر
دراه ءَ سلام کنت هم یگبر
مردم تچان انت هر نیمگ
وَش آتک کنان انت هر نیمگ
آتک و چو گوئشته میر « سیه تاب »
دروت ترا بات شاهی هساب
ره داته ما را کنگ په تَرا
شهر و کلات ءِ دارگ ءَ په
تُرّ وراں بئیں ماں زروان
شهر ءَ په باتیں ما پانگپان
هر روچ ما هم – چد و رند
شمئے همراهیں چو دل ءِ بند
شمئے کوٹ و کلات ءِ چو دیوال
زر ءَ دیمپان بئیں ، هر جنجال
ما زر ءَ نیں نندوکیں
اداں گران انت کشیں گین
همے زیتاں هم کائیں
گوں شما نندیں دیوان بئیں ».
رُکست کت اش چو میر گیدون
تیاب و زر ءَ رپت انت نون
گوات انت ماں زر ءَ کشان انت
یداراں چه پُشت هُلّ دیان انت
تچ ایت پر وتا مَؤج ءِ سر
آپ ءَ چار دیم – درنزان انت
کشیت مان لِکیں آچاراں
دیم په مزنیں زروان ءَ
دیم په آ مزنیں شهر ءَ
که ٹوپی مان تیاب انت گُرّاں
یداراں همود انت جلاں
لوٹیت که شما مهمان بئیت
میر گیدون انت که بارت مهمانی
مهماناں کن انت آپ و لاپ
هالاں جُست کن انت و رَهگواپ :
« چئے انت کار و بار و باپاری
راه ءِ مکسد و راهداری
آتکگ چه کجا و منزل کو
باریں که رَسنت هم چُنت رو ؟ »
ناهدا منتواری کرتگ درشان
میر ءِ پسو ءَ گوئشتی جوان :
« گشتگ ما دراه دنیای ءَ
باپاری کتگ و سودای ءَ
تنگه و نگره ایں سوداگر
سودا کُٹتگ نیں ره گر
چه « بویان » ءِ گوزیں زروان ءَ
تاں ملک مئی منگهیں شه سُلتان ءَ
اودان انت مئی مئی جاه و هَند
زیدی ملگزار و دلبند .»
میر انت که گوئشیت آوان ءَ
پُلیں و وش گپیں مهمان ءَ
« راه بات پُل شمئے بات دلکش
آرام سر بئیت هم وَش ، وَش
آرام بات ماں ره – زر و اکیان
آرام سر بئیت که – شه سُلتان
سلاماں منی دئیت آوان ءَ
میری و منگهی ءِ شان ءَ
مهمان بیت اگں مئی هَند ءَ
اِزت بیت په ما و پَد و رند ءَ ».
مهماناں که رپت انت راه ءَ
میر تیاب ءَ په شُت دوزواه ءَ
دیستی که پدا کنگ انت اود
دروتانی به دات ، دلی وشبود
کنگ ات زر ءِ مَؤج لُڈان ات
وَشرنگ ات و وَش سُڈان ات
دیستی که واجه و آ میر ءَ
بالی کرتگ و آتک ، هیر ءَ
دروتان ءَ چه رند گوشداشتگ
میر ءِ گپ و رنج که مانداشتگ
« ساه انت نیں منی بے تاهیر
مَؤجیں هاتروں بیت زمزیر
بال کرتگ چه من و رپتگ نون
بیتگ اوں اداں ، چو بے شون … »
ترینزی دات میرءِ بالاد ءَ
سر ءِ تاں چه مود تاں پاد ءَ
گوئنڈ بیت و کسان میر گیدون
دَندسکے چو گشتگ نیں ، نون
بالی کرتگ و زز- زز ئی کت
تاں یدار ءَ که رَست و – شُت
ایر آتک و به نشت یدار ءَ
هَندے ءَ چیر بیت – وتی وار ءَ
زر ماں شرتگ و توپان ات
یدار تیزی ءَ جُنزان ات
دیم په بویان ءِ زروان ءَ
مُگیمیں ملک شه سُلتان ءَ
چه دور ءَ مُلک منی گنداں بیت
زهیری ءِ درد منی سنداں بیت
اهت و رَست انت چو وتی جاه ءَ
چَندنیں بو به زرتگ ساه ءَ
ایر کپت انت تیاب و چو هاک
شه سُلتان ءِ مردم – چالاک
مهمانی به بُرت آوان ءَ
کوٹ و گواتگر شه سُلتان ءَ
دندسک مئے گوں آواں همراه
دیم په گواتگر و شاه ءِ جاه
دیستی که دراه تنگه پوش
چَمنت و بَلنت ، دَینت گروش
شاه هم شاهی ءِ تهت ءِ سر
نشتگ تاج ات و دیمی تَر
مُنجا و تهار ات دیمی
زیمیگ هم دل ات و ریمی
گدگواپ هم و دیگ گراد گوں
ماتو هم هموداں گوں همشون
شاه ءِ نزیک اتنت – ننداں
چاراں و سئینان انت گنداں
شاه درستاں وشاتک کت
وشاتک چه رند ءَ سوج ءَ شُت :
« وشاتک ایت شما منی مهمان
هالان ءَ دئیت باریں جوان
بازیں وهدے انت گولان ایت
دریا و زر ءَ چولان ایت
کجامیں هَند شتگ و کجام ات شر
هیرانی شما چے دیست سَر ».
ناهدا هم دمان چو گوئشته :
« دنیای ءَ تمان ما گشته
هج جاه ما ندیست هرابیں جاه
دریای ءَ چه پُشت هم مئی شاه
دیستگ ما چشیں هیرانی
هر کس دیستگ ات ، بهمانی
زروانے سک مزنیں زروانے
آبات اود نه شهر ، که جهانے
هر روچ اود ، کار جوشان انت
دریایی جوش و گَج – هُشان انت
جوش ءَ وهدے که برشان بیت ،
سی و سئے یل ءَ درشان بیت
کاینت گوں براهاں تیاب ءَ
تنگهیں گوں کلاه و ازباب ءَ
ردبند و هموداں دار انت
تیابی گوں اشاں سینگار انت
ورنا و بهادُرّ انت پهک
بروبر و یک کساس ءَ بے تهک
همبل انت یلیں لشکر پروش
مردی په در کپ انت هم همروش
بالاد و براه یک داب انت
شَرّی و سپه ، دُرّ جواب انت
همراه و سَر اشانی ، « سیه تاب » انت
زر ءَ چه درکپیت ، شهشناب انت
رد کنت دو – دویی آوان ءَ
زروان ءَ تاں بینت پانگپان ءَ
چو ساهت تُرّ وراں بنت شهر ءَ
هزمت هم کن انت هر بهر ءَ
آواں چه شیرترین هچ نیست انت
