ھمگام بلوچی
سُھریں دْروت راجی شھیداں
نبشتہ کار : عالیہ شاہ
سال ءُ ماہ، روچ ءُ سُھب کاینت ءُ رونت.
بَلے پہ ماتیں گلزمین ءَ سالونکیں بچّانی روچ اَست اِنت، مات پہ وتی ھزار مُرادیں سالونکیں بَچّانی ھر وھد ءَ راہ چار ءُ وداریگ اَنت، امروز ءِ ھر سھت آیاں گِیرکار اَنت ھمُک مات وتی سالونکیں بچّاں پہ دل جنت تلوس اِیت، گُھارانی، دوست ءُ ھمبل ءُ یارانی، مُدام چم راھیگ اَنت ءُ پہ آیاں زروک اَنت. چوش وا بلوچ راج ءِ واست ءَ ھر روچ شھیدانی روچ اِنت داں کہ ماتیں گلزمین آجو مہ بیت، گلزمین آجو نہ اِنت ھمُک بَچّ پہ وتی مات ءَ ھر روچ کُربان اِنت.
۱۳ نومبر ءِ روچ پہ شھیداں یک راجدپتری پُر اَرزشتیں روچ ئے ءِ ھساب ءَ زانگ ءُ مَنّگ بیت وھدے کہ برطانیہ گوں وتی لشکر ءَ کئیت بلوچستان ءِ سرا اُرش کنت گڑا آئی ءِ لوٹ ءُ واھگ ھمیش بیت کہ بلوچستان ءِ سرا ھم بادشاھی بہ کنت. برطانیہ ءِ لَشکر کلات ءِ سرا وھدے کہ اُرش کنت ءُ بازیں کُشت ءُ کْوش کنت ۔ انگریزانی مزنیں جُھد ءُ کوشست ھمیش بیت کہ بلوچستان ءَ وتی بہ کنت بَلے میر مِھراب خان گوں وتی ھمراھ ءُ ھمکوپگّاں داں گُڈّی ءَ جنگ کنت گوں برطانیہ ءِ لَشکر ءَ شھید مِھراب خان انگریز لَشکر ءِ دیم ءَ پہ مَردی داریت اِے گپ ءَ آ جوانی ءَ سرپد بیت کہ انگریز لَشکر ءِ دیم ءَ منی ھمراہ ءُ ھمبل سک کم اَنت بَلے پدا ھم وتی ساہ ءُ سرے کُربانی ءَ دنت.
ھما روچ ءَ چہ پد روچے مروچی اے جنگ ءُ اے شھید بوگ ءِ سَپر جُنزگ ءَ اِنت.
مروچی شھیدانی شھمیریں روچ اِنت پُر ارزشت ءُ ماناداریں روچے پہ دُرستانی واست ءَ ۔ بلوچ راج ءَ مرچی ءَ چہ باریں چُنت سال ساری جنگ ءِ بندات کُتگ پہ آجوئی ءِ ھاتر ءَ ھما روچ ءَ کہ زوراوراں ڈیھہ پَچ گِپتگ، ھما روچ چہ زالم ءُ رَستراں کُشت ءُ کْوش ءِ روایت ءُ ربیدگ بِندات کُتگ ، ھما روچ چہ ھَک واراں ھَک ءِ آواز ءِ چِست کنوک ھَوار جتگ اَنت ۔ شھیدانی پاکیں ھون ھما روچ ءَ گلزمین ءِ ھاکاں ھوار کُتگ کہ زالم ءُ رَستراں سالونک ءُ پل گُدیں جوانسالیں ورنا آوار جَتگ اَنت ۔ تاں ھما روچاں بگر تاں مروچی ھمُک روچ شھیدانی روچ اِنت.
چوناھ ءَ ھمُک مَردم امروز ءَ یک نہ یک روچے یلہ دنت. بَلے ھما بچ کہ پہ ڈیھہ ءَ رونت، مرگ ءَ چہ پد زندگ بنت ءُ دائمی ءَ زندگ ءُ ھست بنت، مروچی لبز ءُ بیان نیست کہ راج ءِ سالونکیں شھیدانی توسیپ ءَ بہ کن آں آیانی کُربانیانی دیم ءَ ھر توسیپ کم اِنت۔ شھیداں ھمینچو کُربانی پہ وتن ءَ داتگ ساہ ءُ سر ھم بَکش اِتگ اَنت، بلوچ یک اَنچیں دلیر ءُ بھادریں راجے کہ آئی تھا مَرگ ءِ تُرس ءُ بْیم ھچ نیست اِنت نئے کہ پُشت ءَ روت ۔ مرچی اگاں ما شھمیریں روچ پہ پَھرے داشتگ گڑا آئی یکیں سوب ھمیش اِنت کہ ھمُک شھید ءَ وتی زندگی وتی وشّی ءُ گَل ءُ شاد پہ ڈیھہ ءِ واست ءَ بے دروریں کُربانی داتگ۔ دژمن ءَ ھم اِے نہ زانتگ کہ یکے کُشّے، یک ھزار پُشت ءَ زندگ بیت تاوان اگاں ساھ اِش داتگ اِے تاوان پہ دشمن ءَ بارے ھم بوتگ مروچی شھیدانی واست ءَ جُتائیں روچے پہ آیانی واست ءَ برجاہ دارگ بوتگ کہ آیانی دُرستیں کُربانی ءُ کار ءُ مُز پَھرئے ءِ گون ءَ ستا کرزگ بہ بنت.
چوناھ ءَ وا توسیپ ءُ ستا کَرزگ ءِ واست ءَ یک روچے نہ بلکیں سرجمیں زندمان کم اِنت پہ شھیدانی ستا کرزگ ءَ۔ دُژمن دل ءَ وتی وت بہ پہ لَرزّیت ءُ بہ زانت کہ مرچی ھمینچو شھیداں دگہ دو ھمینچو زندگیں پاد اتکگ پہ مادریں وتن ءِ شہید بوگّ ءِ ھاتر ءَ۔ اِے راج نہ زی چورئے بوتگ نہ مرچی اِیوک اِنت۔ ھمُک شھید ءِ پُشت ءَ ھزار آواز ءُ ھزار دست پاد اتکگ.
اِے راجی شھیداں وتی لوگ، مَکّھیں گلزمین ءُ گیرت ءُ لَجّ ، وتی ھستی ءُ وَشّی، مرچی ءُ باندات سرجمیں واھگ ءُ ارادہ کُربان کُتگ اَنت ھمے اُمیت ءَ کہ آیانی ھون باندا مَکّھیں ڈیھہ ءُ گلزمین ءِ کار ءَ کئیت، ڈنّی ءُ دَرّی، چونیں چونیں رَسترّاں زمین دُزّ اَنت کہ جندے وتی ڈیھہ پَچ گیپتگ ءُ راجے یلیں ورنائیں بچ در پہ در کتگ اَنت، ھَمُک شھید ھمے ھاتر ءَ شھید بوتگ کہ وتی جندے بُنکّی ھَکّ اِش لوٹ اِتگ۔ مرچی گنداں کہ شھیدانی کُربانی ھُشک ءَ نہ شُتگ ءُ نہ روت ھم۔ شھیدانی ھون ءِ ھَکّ دُژمناں گِرّ اَنت۔ روچے نہ روچے آیانی کُربانی الّم سوب مند بیت ءُ سِتکیں چہ دل ءَ کہ بلوچ راج ءِ دُرستیں راجی جُھد کار ءُ راج دوست شھیدانی کُربانیاں زوال بوگ ءَ ھچبر کَسّ ءَ نیل اَنت.
اے راجے کُل شھیداں سلام اِنت، سُھریں سلام اِنت اِے راج ءِ سر ءُ زھم جَنیں مَردّاں کہ پہ مَردّی وتی ڈیھہ ءِ واست ءَ ساہ ءُ سر اِش ندر کُتگ اَنت، ھَمُک شھید مِستاگ ئے پہ وتی راج ءُ راج دوستی ءَ۔ شھیداں ھزار دْروت کہ دژمناں گوں شھیدی ءَ چہ پد ھم جنگ اِش برجاہ داشتگ.
ھمانی جُھد اِنت کہ مرچی بلوچ راج ءِ ھَمُک مات ءُ پِت وتی پُسگّاں ، درس دات کنت کہ ھَک چی یے ءُ ھَکّ ءِ واست ءَ سالونکیں نوجوانیں بَچ چون شھید بوتگ اَنت ءُ مرچی بلوچستان ءِ تھا دژمنانی سبب ءَ چُشّیں بلوچی لوگ پَشت نہ کَپتگ کہ اودا بلوچ پُسّگ شھید نہ بوتگ، زالبول چینچو باریں شھید کنگ بوتگ گوْنڈیں چُک کہ ھَک ءُ نہ ھَکّ ءِ ھِچ پَرک ءُ درک ءَ نہ زان اَنت۔ بلے اِے جنگ ءِ دیم ءَ شھید بوتگ اَنت، شھیدانی ھون چو کَئور ءَ تتکگ اَنت، داں مرچی انگت ءَ شھیدانی ھون ھُشک نہ بنت.
بَلے دژمن ءَ رَدّ وارتگ ! پہ شھید کنگ، چِست کنگ گار ءُ بیگواھ کنگ ءَ بلوچ گار نہ بیت، پہ کُشگّ ءَ ھلاس نہ بیت. گلزمین ءِ ھَکّیں وارس اَنت، چُنت کُشے چینچو گار کنئے ، اِے ھما باگ ءِ سرْپتگیں پُلّ اَنت کہ ایشانی وشبو ءَ داشت نہ کنئے. اِے راج ءِ ھمُک بَچ سلامت بات جھان ھست، ھَست باتاں. سلام اِنت ھمُک ھما مات ءَ کہ جگر ٹُکّر اِش چہ آھاں سِستگ اَنت ۔ سلام اِنت ھمُک ھما شھیداں کہ چہ وتی ماتانی دامُناں سِستگ اَنت سلام اِنت ھمُک مرہم ءَ کہ کمبرئے ودّی کُتگ پہ راج ءَ وتی. گُڈّی ءَ عطاشاد ءِ شعر ءِ اِے بَنداں گوں آسر کن آں وتی نبشتانک ءَ کہ
” تو چو بدل زُرتیں زبان ءِ نِیتّ ءَ بے باورے
من چو زمین جُمبانی کھریں نیت ءَ پیداوراں
تو پہ سگاراں گیپتگیں کوٹ ءُ کلاتان ءَ گل ئے
من پہ پِتّی میراث ءُ ماتیں گلزمین ءَ تلوساں
من آدم ءِ اوبادگاں
مِھرانی ھکّیں وارساں“
