جمعه, سپتمبر 20, 2024
Homeبلوچیمردم چونکا زندگ انت ! ( یازهمی بهر )

مردم چونکا زندگ انت ! ( یازهمی بهر )

********
لیو ٹالسٹای / کریم بلوچ

یازهمی در :

چو سمیون و ماتریونا زانت و پوه بیت انت که آهاں چونیں مردمے ءَ ورد وارینتگ و گُد و دریس اش گوئر ءَ داتگ و کے اے چنت سال آهانی لوگ ءَ گوں آهاں یکجاه بیته و چه وشّی و ترس ءَ گریوگ ءَ لَگّت انت .
و پریشتگ دیمتر ءَ گوئشاں بوت :
_ زمین ءَ ماں پراهیں پٹے ءَ تهنا من اتاں و منی پاد . پیش ءَ من مردم ءِ زرورتانی باره ءَ هچ چیزے نزانت هنچو چه آهانی سارتی و شُد ءَ . بلے هنون من مردمے بیتگ اتاں ، آهانی داب ءَ من شدیگ بیتاں ، گوهر من ءَ جت ، بلے من نزانت که چے و چون بکناں . هما پٹ ءَ چه دور من کلیسا و چرچے دیست که هدای ءِ نام ءَ جوڑ کنئگ بیتگ ات . من هدای ءِ نام ءَ ، وتا هما کلیسای ءَ رسینت و سر کت . لوٹت اوں که آئی ءِ تها برواں و وتا چیر به دیاں . کلیسا بلے کُبل بَند ات ( کُبل ات ) و کُبل گوئشگ ات که کس ءَ مان بیگ ءِ اجازت نیست انت . و چو من هما کلیسای ءِ پُشت ءَ نشتاں تاں چه گوریچ ءِ گوات وتا به رکّیناں . بیگاه ( دیگر ) بیت و من سکّ شُدیگ بیتگ اتاں ، من ءَ سکّ گوهر ( سارت ) ات و پهک ناجوڑ بیتگ اتاں و اناگت ءَ من پاد برمشے ءِ توارے اشکت و زانت که په راه ءَ مردمے ودی انت . من چم پچ کت . مردے من دیست ، بوٹے آئی ءِ دست ات و گوں وت رٹاں و هبر کنان ات . و من همے وهد که مردمے بیتگ اتاں ، مرک ءِ بیمناکیں دیم ءَ دیست و چه آئی ءَ گُڑت و بیم زرت و چه آئی ءَ وتی دیم اوں تاب دات . من اشکت که اے مرد که گوں وت هبر کنئگ ات ؛ گوئشگ ات که چون وتی جان ءَ چه کهریں زمستان ءِ گین ( ساه ) بَدوکیں گوهر ءَ چیر به دنت ، چون وتی جن و زهگانی جان ءَ پوشیت و هنگت منی باره ءَ هم پگر کناں بوت که : « باریں چه شُد و سارتی ءَ اداں بیران نه بیت ؟ » و همے مرد ات که آتک ، هما که پگر کنان ات که چون پر وت و وتی لوگی پژم داریں دراج کوٹے به زیریت و چون وتی لوگ ءِ مردمانی ورد ءَ پوره بکنت و آهر ءَ وتا گوئشتی » « نه بیت که من آئی ءَ کُمک بکناں » . منی که دیست ، آدم ءِ دیم تهار بوت و هنگت گیشتر ترسناک بیت و منی سرگوئز کت و من سُهت و چه کُهت ءَ بژنیگ بوتاں . یگبرے من اشکت که اوشتات ، و پدا من دیست که گامی منی نیمگ ءَ گردینت و پیداک انت . من چار ات و من پیشی مرد ءَ نه دیست ، هما مرد ءَ که آئی ءِ دیم چو مرک ءَ تهار ات . هنون دگرے بیتگ ات که زند ءِ نشانی پر ات . و آئی ءِ چهرگ ءَ ، من هدای ءَ دیست . آئی منی کِرّ ءَ آتک ، چه وتی جان ءِ گُداں ، منی گُد گوئر ءَ دات ، وتی دست ءِ بوٹی منی پاداں کُت انت ، چه منی جان ءِ لرزگاں آ لرزت و منی زرت و گوں وت همراه کت و گوں وت لوگ ءَ بُرت . من آئی ءِ لوگ ءَ آتکاں ، اوداں جنین آدمے مئی دیما درآتک و ما را چیزے گوئشاں بوت . آ جنین آدم چه پیشی مردین ءَ ترسناکتر ات . من مَؤت ءِ پریشتگ دیست که آئی ءِ لوگ ءَ مان بیت . منی ساه چه مَؤت ءِ گَسّیں بو ءَ بند بوان ات ، زال لوٹت که ماں کهریں سارتی ءَ من ءَ چه لوگ ءَ سڑک ءِ سرا به گَلینیت و من زانت اگں من ءَ به گلینیت ، آئی هم بیران ءَ بیت ، تانکه آئی ءِ مرد ، زال ءَ هدای ءِ یات ءَ گِهت ( پِرینت ) و جنین یگبرے بدل بوت و وهدے که ماری ( ما را آئی ) شام دات و وت منی نیمگ ءَ چار ات ( سئیل کت ) ، من دیست که آئی ءِ کش ءَ ، یا آئی ءِ اندر ءَ مرکے نیست ات . آئی زندگ ات و آئی ءِ تها ، من هدای ءَ دیست .
همدان ات که من هدای ءِ اولی جُست ءِ هیال ءَ کپتاں که گوئشتی : « بزان که مردمانی اندر ءَ چے هست » ، و من زانت که مردمانی دل و اندر ءَ مهر انت که هست انت و چو من دل وش بیتاں که هدا من ءَ پیش داران ات ، هما چیزاں که منی گوئشتگ ات . و همے هاتر ءَ من اولی گشت بچکند ات . بلے من هنگت آدگه جُستانی پسو ءَ نزانت . نزانتوں که مردم ءَ چے پکار نه انت یا هدا چے نداتگ انت و مردم ءِ زندمان چونکا انت .
من شمئے لوگ ءَ داشت و سالے گوئست و هما مرد یهت که پر آئی بوٹے به دوچیت ، هنچینے که تاں سالے پادی به بوتیں و هراب مه بوتین انت و مه درتین انت . من آئی ءَ چار ات و اناگت دیست که هزگار ءِ سر ءِ پُشت ءَ ، منی سنگت بزان مَؤت ءِ پریشتگ اوشتاتگ . کسے ابید چه من ، مَؤت ءِ پریشتگ ءَ دیست ءَ نه کت که آئی ءِ همراه ات . من آئی ءَ زانت و زانت اوں که هما روچ دیگر پیش چه رونند ءَ آئی ءِ ساه ءَ گریت . و چو من زانت و پگر کت : « مردم پر وتی سال ءَ توشگاں مُچ کنان انت ، بلے نزاننت که تاں رولَه و رونند ءَ هم آهاں زندگ نه ماننت . » و همدان ات که هدای ءِ دومی گپ یا جُست منی یات ءَ آتک که « بزان که مردم ءَ چے دیگ نبوته » یا چے ءِ دیگ پکار نه انت .
مردم ءِ اندر ءَ چے هست ، پیش ءَ من زانتگ ات و هنون من زانت که « مردم ءَ چے دیگ نبوته » یا مردم ءَ چے دیگ پکار نه انت و اے داب من دومی گشت بچکند ات . من وشتاں پرچا که منی هما مَؤت ءِ پریشتگیں سنگت من ءَ هیران کتگ ات و من سرپد بیتاں که واجه هدا من ءَ دومی جُست ءِ پسو پیش داشت .
بلے هنگت سرجمیں جستانی جواب ءَ من نزانگ اتاں . من هنگت نزانت که مردم چونکا زندگ انت . پهک زندگ اتنت و من هم زندگ اتاں تاں کدیں باریں هدا ، من ءَ سئیمی جست ءِ جواب ءَ سرپد کنائینیت . و ششمی سال ءَ دو جاڑیں جنکو گوں جنین آدمے یهت انت . من جنکواں زانت و پجاه آرت و زانت اوں که چون جنکواں زندگ پَشت کپتگ انت . زانت اوں و پگر اوں کت : « مات ءَ چه زهگاں په مدامی من سستگ ات و من مات ءِ هبر ءَ باور کتگ ات که چکاں بے مات و پت ءَ ، زندگ پَشت ءَ نه کپنت ؛ بلے درآمدیں جنینے آهاں شیر داتگ ، رودینتگ و مزن کتگ ». وهدے که درآمدیں زالے ءَ ، درآمدیں زهگانی سرا بَزّگ بیته و آهانی هاتر ءَ گریتگی ، من آئی ءِ اندر ءَ زندگیں هدایے دیست و زانت اوں که مردم چونکا زندگ انت و زانت اوں که هدا وتی سئیمی جست ءِ پسو ءَ پر من روشن کتگ و منی بکشاتگ . چو من سئیمی گشت ءَ هم بچکند ات .
من زانت که مردم ءِ زندگ داروک و رکینوک ، نه آهانی واهشت و لوٹ ، بلکیں آهانی مهر انت .

یہ بھی پڑھیں

فیچرز