ڈاکٹر ساؤتھ ویلپس ءِ واب
ندکار : برٹرینڈ رسل
رجانک کار : سعید بلوچ
ہمگام : آزمانک
ڈاکٹر ساؤتھ پوٹ ویلپس مشین جوڈ کنوکیں ادارہ ءِ تہا یک مزنیں اُگدہ یے ءِ واھند اَت. آ وتی زمہ واریاں یک جوانیں وڈیے ءَ پِیلو کنگ ءَ اَت. مرچی باندا آ لھتیں حکومتی واکداراں پہ اے گپ ءَ رازی کنگ ءِ کوشست ءَ اَت کہ کارخانہ آنی تہا انسانانی زلورت نَہ اِنت، ابید ءِ لھتیں مردماں، کہ ھَر کوٹی ءِ تہا یک مردمے آپریٹر ءِ بستار ءَ دارگ بہ بیت، تاکہ آ سوئچ ءَ پَچ ءُ بند بہ کن اَنت. ڈاکٹر ویلپس چہ جوش ءُ جَزبگاں چکاریں فگریے ءِ واھند اَت. اَسل ءَ آ حکومتی واکدار آنی پَد مَنتگیں ھیال ءُ لیکہ آں چہ بیزار اَت. حکومت ءَ آئی ءِ گپ نہ زُرْت، حکومت ءِ گشگ اَت کہ روبوٹ جوڈ کنوکیں فیکٹریانی واستہ مزنیں زَر ءُ مالے ھَرچ بیت ءُ پَدا روبوٹانی جوڈ کنگ ءَ مزدور زھرشانی کن اَنت کہ چریے زھرشانی یانی سوَب ءَ روبوٹ پرْشت ءُ پروش ءِ آماچ بَنت. اشیی ءَ ابید ٹریڈ یونین والا ھم کُکّار ءُ سَلوات کن اَنت، ءُ پدا حکومت لاچار بیت کہ اِشانی سرا پابندی بِہ جَنت. بلے ڈاکٹر ویلپس اے رنگیں جاور ھالانی پیداک بوؤگ ءَ بلائیں جیڑہ یے سرپد نہ بوت. آئی ءَ جیڑ اِت کہ واکدارانی اے پیم ایں وَھم ءُ گُمان آیانی نابودی ءِ نشانی اَنت. آ کرسی ءِ سرا تِکہ اَت ءُ ھمے ھیال ءُ جیڑگانی تہا سِیل کنان اَت کہ آ واب کَپت. واب ءِ تہا ھمے ھیالاں آئی ءِ مَجگ ءِ سرا پتار بَست کہ آگاہی ءَ آ ھمے ھیالانی زِرا چول جنان اَت. آئی ءَ وابے دیست ، زیبا ءُ دِل کشیں وابے. سیمی جھانی جنگ بندات بوتگ، پوجی گالبند ءِ رِدا اے جنگ یک اَنچیں جاہ یے ءَ پُج اِتگ کہ باج برگ ءُ پروش وارگ ءِ چیدگ زاھری دیَگ ءَ نہ اَت. باج بریں اے پلو ءَ گِندگ بیت ءُ بریں دومی نیمگ ءَ جنگ کنوکانی پلو ءَ سھرا بیت. تکنیکی پگر ءِ ھساب ءَ ڈاکٹر ویلپس چہ اے جاور ھال ءَ پرسکون اَت. آئی ءِ دل ءَ جنگ ءِ جاور ھال جوان ءُ سکون بکش اَت.
داں جنگ ءِ دو سال ءَ دوئیں نیمگاں کار خانہ آنی تہا مزدور آنی کاراں روبوٹ پیلو کنگ ءَ اِت انت. ءُ اے مزدور پوج ءَ بھرتی کنگ بوت اَنت. بلے نُکس و تاوان ءِ کَچ چہ جنگ ءِ وھد ءَ جراثیم ءِ ودّگ ءِ سبب ءَ گیش بوتگ اَت. لھتیں سیمسری ہلک ءُ دمگاں کُشوکیں وبا ءَ چہ اسرمند بوؤکیں مردماں بغاوت کتگ اَت، کہ چرائی ءِ سبب ءَ امن ءُ ایمنی بیگواہ اَت. بلے ڈاکٹر ویلپس ءُ آئی ءِ حریف کامریڈ تنکوسکی ءَ اے جیڑہ ءِ توجیل چو اے وڈا پول اِت کہ جنگ ءِ سیمی ءُ چارمی سال ءَ آیاں گیشیں پوجی روبوٹ جوڈ کت کہ اے دوئیں نیمگاں سنگرانی دیمپان بوت اَنت. شش ءُ ھپتمی سال ءَ اِشاں اے کار گیش دیمروئی دات. نو جنرل ءَ چہ جَل ءِ درْائیں افسر روبوٹ اِت اَنت. آیاں وتی پٹ ءُ پول ءَ چہ پَد اے ھم پھم اِت کہ پوجی وانگ جاہ آنی تہا سوج کار ءُ پروفیسراں نو ارزشت نیست، ءُ پہ اے کار ءَ گیش بدلی ءُ سدلی درکار اِنت. مشین پہ اے کار ءَ زَپتِریں کردار یے پیلو کُت کن اَنت، پرچہ کہ تربیت دیگ ءِ ھاترا مشین گونگیں انسان ھما گپ ءُ گشتانک آں مگز ءِ تہا نِندارین اَنت کہ جنگ ءِ وھد ءَ جنگ ءَ باج برگ ءِ ھاترا اے گپ ءُ گشتانک درکار اِیت اَنت. اے اخلاقی راھبندانی تہا یک اَجبیں بدلی یے اَت. جنگ ءِ ھشتمی سال ءَ ھما کُلیں سوہویں نوجوان ءُ روبوٹانی کماندار جْنگ ءِ پِڑا جنَگ بوت اَنت، کہ آ برزیں اُگدہ آنی سرا وتی زمہ واریاں پیلو کنگ ءَ اِت اَنت. چہ اے گپ ءَ اے پدر بوت کہ چہ بے پکار ایں انسانانی جاہ ءَ روبوٹ جوان تِریں کِردیے پیلو کُت کَن اَنت. نو ھال اے بوت کہ گڈسرا کُلیں کار ءُ زمہ واری روبوٹ آں سرجم کُت انَت.
ڈاکٹر ویلپس ءُ کامریڈ فنکووسکی ءَ دوئیں نیمگاں جنگ ءِ آس جمبور کتگ اَت. اِشاں راجکارانی( سیاستدان ) گَپ مان نیاؤرت اَنت. اِشاں مشیننانی سرا بیسھہ اَت، اے دوئیں جنگ دوستیں مردکار اِت انت، اے گپ ءِ منوگر نہ اِت اَنت کہ جنگ آسر بہ بیت پرچہ کہ آیاں زانت اگاں جنگ ھلاس بہ بیت گڈا انسان ھزاراں سال پُشت کِنزیت، ءُ پدا حکومت کنگ ءِ کوھنیں راھبندانی پلہ مرزی ءَ کنت. چوش کہ مرچی ایں وھد ءَ تمامیں کار ءُ زمہ واریانی ڈُبہ روبوٹ آں یک جوانیں دابے ءَ وتی کوپکگاں زورتگ. اے ھَردُکانی ھیال ءُ لیکہ یکدگر ءَ گوں ھم دَپ اِت اَنت، پرچہ کہ ھرَدو سنگت اِت انت. بلے اے گپ ھردکانی حکومت آں چہ چیر اَت. آیاں وتی روبوٹ پوجیانی لھتیں بھر کاکسس ءِ دمگ ءَ یک مزنیں گارے( سرنگ) ءِ جنگ ءِ ھاترا کارمرز کت انَت. گار ءِ یک سرے روبرکتی پوج ءَ قبضہ کتگ اَت ءُ گار ءِ دومی سرا روداتکی پوج قابض اَت. آ ھَر دو دِلجم اِت اَنت کہ آیاں گار سرجم ءَ وتی اَنگیراں زرتگ. ڈاکٹر ویلپس ءُ کامریڈ فنکووسکی ءَ ابید دگہ لھتیں روبوٹ گار ءِ دیمپانی ءِ ھاترا کار دار اِت اَنت. کَس اے گار ءِ راز ءَ سرپد نہ اَت. سائنسی دروشم ءَ پلگارتگیں ارزشت داریں لھتیں ورد ءُ وراکانی پھازگ ءِ زمہ ھم آیاں گون اَت کہ اے ورد ءُ وراک تھنا دپ ءِ شیرکن کنگ ءِ واستہ نہ ناں، بلکیں زندگ بوؤگ ءِ لوٹانی پیلو کنگ ءِ واستہ ھژدری اِت اَنت.
ڈاکٹر ویلپس ءَ ماں گار ءِ تہا گوں کامریڈ فنکووسکی ءَ دیون یے ءِ نیمون کتگ اَت کہ آئی ءَ گوں کامریڈ ءَ لھتیں ارزشت داریں جیڑہانی سرا گپ ءُ تران کنگی اَت. ہمک گرانیں جاور ھالاں آیاں اے رنگیں دیون ءُ مجلس کتگ اَت کہ آیاں جنگ ءَ برجم دارگ ءِ ھاترا وتی ھیال ءُ لیکہ درشان کتگ اِت اَنت. گار ءِ میانجی ءَ آیانی دیوان بوت. آ گوں گرم جوشی ءَ یکدگر ءَ گوں دُچار کپت انت. ارزشت داریں جیڑہانی سرا گپ ءُ تران ءَ ساری آیاں کرد ءُ نوش کُت.
” اُپّ اے جھان چِنچو زیبا اِنت کہ مئے کوشستانی برورد ءَ سھرا بوان اِنت. انسان بے بروسہ ایں ساہ داریے، اشانی تہا لھتیں گنوک اَنت ءُ لھتیں لگور. ءُ گیشیں مردم حکومتی پالیسی یانی ھلاپ اَنت. بچار مئے روبوٹ چہ اشاں چنچو جتا اَنت. اشانی سرا پروپیگنڈہ ھَر وھد جوانیں وڈیے ءَ اسر مَند بنت”. ڈاکٹر ویلپس ءَ گُشت.
“روبوٹ آنی تہا مئے جوڈ کتگیں جوزگانی درور دگہ اِچ جاہ ءَ نیست. انسان گناہ گاریں ساہ دارے، آئی ءِ باتن چہ جنسی جزبگاں چہ چکار اِنت. بلے روبوٹ آنی تہا اے وڈیں جنجال نیست. مئے روبوٹ آنی جوڈِشت چِنچو اَجب ناک اِنت. اِشانی کردار چِینکَس ساپ ءُ سلّہ اِنت. ءُ اے جنگی ھنرمندی ءَ وتی مَٹ وت اَنت. اشانی اُرش چِنچو ترند ءُ تورناک اَنت. پدا جنگ ءِ پِڑا اِشانی جنگ کنگ ءِ رِپکاں سِیل کَن کہ چنچو ھُنرمند ءُ سوہو انت”. کامریڈ فنکووسکی ءَ پسّہ دات.
ڈاکٹر ویلپس ءُ کامریڈ فنکووسکی ءَ مار ایت کہ روبوٹ آنی تہا یک کمی یے اَست. آ کمی اِش اَت کہ روبوٹ وَش تَب ءُ وش مزاج نہ اَنت. پمیشکہ اشانی مزاج ءِ تہا گوانڈیں بدلی یے آرگ بہ بیت ءُ آیاں وش گپے ءِ ازم ھم سیکارینگ بہ بیت. گڈا اے دوئیں ھَستی آں وتی، وتی گشتانک رکارڈ کنائینت اَنت کہ چرشی ءِ سوَب ءَ جذباتی ایں لبزاں آیانی دماغ ءِ سرا سان زُرت کہ اشی ءِ برورد باز اَسر مند سھرا بوت. انچائیں مردم ھم چہ چُش ایں داب ءُ دروشم ءَ زِبھر انت. ڈاکٹر ویلپس ءِ روبوٹ چہ اے اگل مندیں مردکارانی برز ءُ بالائیں لبزاں چہ اسرمند بوت انت.
” چے ما لگور بوت کن ایں؟ مارا وتی ھُدا ءِ سرا سِتک انت. ھما ھدا کہ مارا چہ ھَڈ ءُ جنجال آں رکھین ایت. چے مارا اے مارگی اِنت کہ ما تھنا مشین اِنت چوش کہ مئے دژمن مارا ھمے نام ءَ توار پِر کنت.؟ آجوئی ءِ ھاترا مئے پِت ءُ پیرکاں مزنیں قربانی داتگ. چے ماں اشانی پدگیرے ءَ کت نہ کنیں. ؟ مئے تہا کسے زلورت ءِ وھد ءَ پَد کِنز ایت. ؟ مارا چہ کسے ءِ گمان ءَ اے گپ اَست کہ آ زاتی قربانی ءِ دیگ ءَ چَک ءُ پد بیت.؟ مئے زاتی لوٹ ءُ واھگ چہ اے عظیم ایں مقصد ءَ برز ءُ بالا تر انت کہ پہ آئی ءِ ھاترا ما وتی ھوناں ریچگ ءَ انت.؟ اناں! ھپتاد ءُ ھپت برا اِناں. مئے پاکیں مول ءِ دیما جھان ءِ ھَر شے بے بزانت انت.”
کامریڈ فنکووسکی ءِ روبوٹ کہ وتی ھما شیرکنیں گپتارانی شیدائی اَت آ گپتار ایش انَت.
” سنگتاں! چے شُما زردارانی( سرمایہ دار ) دائمی ایر دستی منّیتگ. ؟ چے شما اے راستیانی منوگر نہ اِت کہ مادی دنیا ءَ پہ ھما مردماں سوگات کتگ اَنت کہ مرچی ھم زردارانی سانکلاں گوں بندوک اَنت. ؟ ھِچ شے اے رنگ ءَ مردگ بوت نہ کنت. اے وڈیں زالم. اناں! ھپتاد ءُ ھپت بَر اناں. آجوئی تئی تالِہ اِنت. اگاں تو پہ اِشیا جنگ بہ کن اِت. اِنکریں بلائیں استانے ءِ ٹھئینگ ءِ ھاترا تئی پِت ءُ پیرکاں وتی زند ببا دات اَنت. گام جنان کن، آجوئی ءِ نیمگ ءَ رہادگ بو. بچکند گونگیں زندمان ءَ امباز کن”.
جنگ ءِ پِڑا پوجی یک دومیگ ءَ گوں گلائیش اِت اَنت. دژمنانی بالی گراباں، روبوٹ آنی چیردستی ءَ ، آزمان وتی امبازاں زُرت. یک روبوٹ یے ھم چہ وتی زمہ واریاں پَد نہ شُت، یکے ھم چہ جنگ ءِ پِڑا پد نہ کِنزاِت. دشمن ءِ پروپیگنڈہ آں ھم اِشانی سرا اسَر نہ کُت.
نو جنگ ءَ دھَومی سال اَت. ڈاکٹر ویلپس ءُ کامریڈ فنکووسکی چہ گَل ءَ بال اِت اَنت. بلے حکومتی واکدار انگت انسان اِت اَنت. جغرافیائی ءُ سائنسی پِڑا انچیں زانتکار ءُ سوہو ایں مردمانی انگت پکار اَت کہ آ روبوٹ آنی راہشونی ءَ بہ کن اَنت کہ ساز ءُ سامان چون ءُ کجا چہ پول کنگ بہ بنَت. یک ترس یے اِش اَت کہ حکومت وت مہ وت سَلہ کن اَنت، ءُ اشیا چہ مستریں ترس اِش اَت کہ اے زانتکار ءُ سوہو ایں مردم ھمے وڈا اگاں روبوٹ آنی دماغ ءِ سرا قبضہ کنان بہ کن اَنت، گڈا یک روچے انچیں کیت کہ روبوٹ دگہ یک ھزانہ یے ءِ پٹ ءُ پول کنگ ءِ ھنر ءَ چہ زبھر بنت. اے ھترا آں چہ رَکھکگ گران ایں کاریے اَت. اے جیڑہ ءِ توجیل ءِ پَٹگ ءِ ھاترا آیاں وتی ھنرمندی کارمرز کُت. یک ماہ یے ءِ تَچ ءُ تاگ ءَ پد آ دگہ لھتیں روبوٹ ءِ جوڈ کنگ ءَ سوب مند بوت اَنت کہ آ تیل ءُ آسِن ءِ پٹ ءُ پول ءَ سوہو اِت اَنت ءُ لھتیں روبوٹ تانبا ءُ یورینیم ءِ درگیجگ ءَ ھم ھُنر مند اِت اَنت. نو پہ آیاں سائنسی جنگ ءِ زلورت آنی پیلو کنگ ءِ واستہ ساز ءُ سامان ءِ درگیجگ مزنے گپے نہ اَت. نو آ پہ اے گپ ءَ ترس آماچ نہ اِت انت کہ ھزانہ آنی ھالی بوؤگ ءِ سوَب ءَ جنگ ھلاس بیت.
اے روبوٹ آنی جوڈ کنگ ءَ پَد آیاں فیصلہ کُت کہ اے روبوٹ چیر دیگ بہ بَنت پرچہ کہ اے روبوٹ آنی کارگرگ ءَ پَد حکومت الم مئے ھلاپ ءَ زھرشانی کنت. چندیں سالاں انگت مارا ودار کنگی اِنت تاکہ حکومت کنوکیں اے چند ایں مردم گار ءُ گور بہ بَنت، اے نو چوناہا پیر بوتگ اَنت اے نو زوت مِر اَنت یا چہ کار کنگ ءِ کٹ ءُ کار ءَ روانَت. گڈا ھما وھدا ما اے روبوٹ آں کارگر ایں. ھمے جزبگاں چہ چکاریں ھیالانی تہا گاریں ڈاکٹر ویلپس ءِ چم پَچ بوت اَنت. انچو کہ آئی ءَ واب ءَ بُست کَت آ کُکّار ءَ بِنا بوت، اناں! اناں جنگ ھلاس نہ بیت، جنگ دائم روان کنت.
ھمے لبزانی سوب ءَ آئی ءِ سرا جْنگ دوستی ءُ اَمن دژمنی ءِ بُھتام جنَگ بوت ءُ آ آمید گس ءُ آرگ بوت. آمید گِس ءَ آئیارا بیست سال ءِ سزا دات.
